Turkiyaning viza siyosati Turkiyaga kirishni xohlovchi chet el fuqarosining mamlakatga kelishi, kirishi va mamlakatda qolishiga ruxsat olish uchun bajarishi kerak boʻlgan talablar bilan bogʻliq.

Turkiyaga tashrif buyuruvchilar vizasiz kirishga ruxsat etilgan 91 ta davlat va hududdan biri yoki fuqarolari elektron vizaga murojaat qilish huquqiga ega boʻlgan 28 ta davlat va hududdan biridan boʻlmasa, Turkiya diplomatik vakolatxonalaridan birida viza olishlari kerak. Turkiya vizalari Tashqi ishlar vazirligi va uning chet eldagi diplomatik vakolatxonalari tomonidan migratsiya oqimini tartibga solish va osonlashtirish maqsadida beriladigan hujjatlardir[1].

Aksariyat millatlarga mansub sayyohlar kelgan kundan boshlab kamida 150 kun amal qiladigan pasportga ega boʻlishi kerak. Pasportning amal qilish muddati: Belgiya, Fransiya, Lyuksemburg, Portugaliya, Ispaniya va Shveysariya fuqarolari muddati besh yildan kam boʻlgan pasport bilan kirishi mumkin, Germaniya fuqarolari amal qilish muddati bir yildan kam boʻlgan pasport yoki ID karta bilan kirishi mumkin, Bolgariya fuqarolari faqat yashash muddati uchun amal qiladigan pasportga ega boʻlishlari kerak[2]. Ozarbayjon, Belgiya, Bosniya va Gersegovina, Bolgariya, Fransiya, Gruziya, Germaniya, Gretsiya, Italiya, Lixtenshteyn, Lyuksemburg, Malta, Moldova, Niderlandiya, Norvegiya, Shimoliy Kipr, Polsha, Portugaliya, Serbiya, Ispaniya, Shveytariya va Ukraina fuqarolari uchun pasport oʻrniga shaxsiy guvohnoma qabul qilinadi. Amal qilish muddati talabi shaxsiy guvohnomalari qabul qilinadigan mamlakatlar fuqarolariga taalluqli emas[3][4].

Turkiya Yevropa Ittifoqi aʼzoligiga nomzod davlat boʻlsa ham, u Shengen hududi viza siyosatiga qaraganda ancha murakkab viza siyosatiga ega[5]. Turkiya Yevropa Ittifoqiga aʼzo davlat Kipr fuqarolaridan, shuningdek Shengen II ilovasi mamlakatlari va hududlari — Antigua va Barbuda, Avstraliya, Bagama, Barbados, Kanada, Dominika, Sharqiy Timor, Grenada, Kiribati, Marshall orollari, Mavrikiy, Mexiko, Mikroneziya, Palau, Sent-Lyusiya, Sent-Vinsent va Grenadin orollari, Samoa, Solomon orollari, Tayvan, Tonga, Tuvalu, Birlashgan Arab Amirliklari va AQSh fuqarolaridan viza talab qiladi. Biroq, ushbu mamlakatlarning aksariyat fuqarolari elektron viza olishlari mumkin. Boshqa tomondan, Turkiya boshqa davlatlar va hududlar — Ozarbayjon, Belarusiya, Beliz, Boliviya, Ekvador, Indoneziya, Eron, Kosovo, Qirgʻiziston, Iordaniya, Livan, Moʻgʻuliston, Marokash, Qatar, Rossiya, Tojikiston, Tailand, Tunis va Oʻzbekiston fuqarolariga mamlakatga vizasiz kirish huquqini beradi.

Turkiya hukumati 2020-yil 2-martdan boshlab quyidagi davlatlar pasport egalari uchun vizalar talab qilinmasligini eʼlon qildi: Avstriya, Belgiya, Xorvatiya, Irlandiya Respublikasi, Malta, Niderlandiya, Norvegiya, Polsha, Portugaliya, Ispaniya va Buyuk Britaniya[6].

Viza siyosati xaritasi

tahrir
 

Vizasiz kirish

tahrir
 
Istanbul Otaturk aeroportida Turkiyaga kirish pasporti muhri chiqarildi

Quyidagi mamlakatlar va hududlarning oddiy pasportlarga ega fuqarolari turistik yoki biznes maqsadlarida (agar boshqacha koʻrsatilmagan boʻlsa) quyida tavsiflangan muddatlarda Turkiyaga tashrif buyurishlari uchun viza talab qilmaydi. 180 kunlik muddat ichida 90 kungacha boʻlgan tashrif buyuruvchilarning baʼzi mamlakatlar fuqarolari uchun pasport oʻrniga shaxsiy guvohnoma ham qabul qilinadi.

Indefinite period (1)
Har bir tashrif uchun 90 kun (180 kunlik muddat ichida 90 kun) (82)
Har bir tashrif uchun 60 kun (180 kunlik muddat ichida 90 kun) (1)
Har bir tashrif uchun 30 kun (180 kunlik muddat ichida 90 kun) (7)

ID — 180 kun ichida 90 kungacha boʻlgan muddatga ID karta bilan kirishi mumkin.

T — faqat turistik maqsadlar uchun vizasiz.

1 — Belgiya, Bolgariya, Fransiya, Germaniya, Gretsiya, Italiya, Lyuksemburg, Malta, Niderlandiya, Polsha, Portugaliya va Ispaniya fuqarolariga pasport oʻrniga ID karta bilan kirishga ruxsat beriladi.

2 — Lixtenshteyn, Norvegiya va Shveysariya fuqarolari uchun pasport oʻrniga ID karta bilan kirishga ruxsat beriladi.

3 — faqat Britaniya fuqarolari[13]

4 — Jurnalistlar bundan mustasno[14][15]

Shartli vizasiz kirish
180 kunlik muddat ichida 90 kungacha

T — Faqat turistik tashriflar uchun.

1 — 15 yoshdan kichik yoki 65 yoshdan katta boʻlgan taqdirda.

2 — Shimoliy Kiprda istiqomat qilish va Ercan xalqaro aeroportidan yoki Famagusta, Gemikonagʻi yoki Kyrenia dengiz portlaridan toʻgʻridan-toʻgʻri kelish uchun taqdim etiladi.

3 — 16 yoshga toʻlmagan yoki 55 yoshdan katta boʻlgan taqdirda.

Oddiy boʻlmagan pasport egalari

tahrir

Oʻzaro kelishuvlarga koʻra, quyidagi yurisdiksiyalar tomonidan berilgan diplomatik yoki xizmat pasportlari yoki laissez-passer egalari 180 kunlik muddat ichida 90 kungacha Turkiyaga kirishlari va qolishlari mumkin (agar boshqacha koʻrsatilmagan boʻlsa):

180 kunlik muddat ichida 90 kungacha
  •   Yevropa Ittifoqi 1 D S (excluding Bulgaria, Cyprus, Ireland)
  • EFTA aʼzolari1 D S

T — faqat turistik tashriflar uchun.

1 — umuman vizasiz.

2- 180 kunlik davrda 30 kun.

D — diplomatik pasportlar.

S — xizmat pasportlari.

  • Birlashgan Millatlar Tashkilotining (BMT) koʻk sayohat hujjatlariga ega boʻlgan Laissez-Passer egalari, agar ular rasmiy topshiriqlarini tasdiqlay olsalar, 180 kunlik muddat ichida 90 kungacha Turkiyaga rasmiy tashriflari uchun kirish vizasi talabidan ozod qilinadilar. Aks holda ularga ham umumiy viza qoidalari qoʻllanadi.
  • Birlashgan Millatlar Tashkilotining Qizil sayohat hujjati egalari kirish vizasidan ozod qilinadilar va tashrif maqsadidan qatʼiy nazar Turkiyada 180 kun ichida 90 kungacha qolishlari mumkin[20].
  • Diplomatik pasportlar uchun vizani bekor qilish toʻgʻrisidagi bitimlar   Laos bilan 2018-yilning noyabr oyida va   Zambiya bilan 2019-yilning may oyida imzolangan va ular hali kuchga kirmaydi[21][22][23].

Elektron vizalar (e-Visa)

tahrir

Quyidagi 29 davlat va hududning pasportlari egalari kelishdan oldin toʻlov evaziga elektron viza (e-Visa) olishlari mumkin. Ushbu millatlarning aksariyati uchun qolish muddati 180 kun ichida 90 kunni tashkil etadi (baʼzilari uchun 30 kun)[24][25]:

ID — 180 kun ichida 90 kungacha boʻlgan muddatga ID karta bilan kirishi mumkin

1 — Faqat bitta kirish elektron vizasiga murojaat qilishlari mumkin va 30 kungacha qolishlari mumkin.

2 — muddati oʻtgan pasport bilan kirishga ruxsat beriladi (5 yilgacha).

3 — elektron vizalar bepul beriladi. Toʻlov toʻlanganda elektron viza olgan Meksika fuqarolariga tegishli.

4 — Kelgandan keyin elektron viza olish mumkin emas.

5 — Bir martalik elektron vizaga murojaat qilishlari mumkin va 30 kungacha qolishlari mumkin.

Shartli elektron viza

tahrir

Ushbu mamlakatlar va hududlar fuqarolari bir martalik elektron vizaga murojaat qilishlari mumkin, ular Turkiya hududida 30 kungacha qolishlari mumkin, faqat quyida sanab oʻtilgan shartlarga javob bersa:

Shartlar
  • Barcha millat vakillari quyidagi mamlakatlardan birining amaldagi vizasiga yoki yashash ruxsatiga ega boʻlishi kerak: Shengen hududi mamlakatlari, Irlandiya Respublikasi, Buyuk Britaniya yoki Qoʻshma Shtatlar. Elektron vizalar yoki elektron yashash uchun ruxsatnomalari qabul qilinmaydi. 20 yoshdan kichik yoki 45 yoshdan oshgan Misr fuqarolari ushbu talabni bajarishlari shart emas.
  • Afgʻoniston, Bangladesh, Hindiston, Pokiston va Filippin fuqarolaridan tashqari barcha fuqarolar Turkiya Tashqi ishlar vazirligi bilan protokollari boʻlgan aviakompaniyalardan biri bilan sayohat qilishlari shart. Quyidagi aviakompaniyalar mezonlarga javob beradi: Pegasus Airlines va Turkish Airlines[27]. Misr fuqarolari EgyptAir tomonidan amalga oshiriladigan reyslarda ham sayohat qilishlari mumkin.
  • Mehmonxonani bron qilish va yetarli moliyaviy imkoniyatlarga ega boʻlish kerak (kuniga 50 dollar).
  • Jazoir fuqarolari elektron viza olish uchun 18 yoshdan kichik yoki 35 yoshdan katta boʻlishi kerak. Aks holda, stiker vizasi talab qilinadi.

Stiker vizasi istisnosiz oldindan talab qilinadigan mamlakatlar

tahrir

Quyidagi mamlakatlar va hududlar fuqarolari „Vizasiz kirish“, „Elektron viza“ yoki „Shartli elektron viza“ sxemalaridan birortasi uchun mos emas. Shuning uchun ular Turkiya diplomatik vakolatxonasiga moʻljallangan tashriflari uchun tegishli viza turini oldindan olishlari kerak boʻladi:

  Vanuatu

Mehmonlar statistikasi

tahrir

Ushbu yillarda Turkiyaga eng koʻp sayyohlar quyidagi mamlakatlardan kelgan[28][29][30][31][32]:

No. Mamlakat 2019 2018 2017 2016 2015
1   Rossiya   7,017,657   5,964,631   4,715,438   866,256 3,649,003
2   Germaniya   5,027,472   4,512,360   3,584,653   3,890,074 5,580,792
3   Bolgariya   2,713,464   2,386,885   1,852,867   1,690,766 1,821,480
4   Birlashgan Qirollik   2,562,064   2,254,871   1,658,715   1,711,481 2,512,139
5   Eron   2,102,890   2,001,744   2,501,948   1,665,160 1,700,385
6   Gruziya   1,995,254   2,069,392   2,438,730   2,206,266 1,911,832
7   Ukraina   1,547,996   1,386,934   1,284,735   1,045,043 706,551
8   Iroq   1,374,896   1,172,896   896,876   420,831 1,094,144
9   Niderlandiya   1,117,290   1,013,642   799,006   906,336 1,232,487
10   Ozarbayjon   901,723   858,506   765,514   606,223 602,488
11   Polsha   880,839   646,365   296,120   205,701 550,779
12   Fransiya   875,957   731,379   578,524   555,151 847,259
13   Gretsiya   836,882   686,891   623,705   593,150 755,414
14   Ruminiya   763,320   641,484   423,868   357,473 441,097
15   Qoʻshma Shtatlar   578,074   448,327   329,257   459,493 798,787
16   Falastin   569,368   443,732   380,415   293,988 224,568
17   Saudiya Arabistoni   564,816   747,233   651,170   530,410 450,674
18   Belgiya   557,435   511,559   419,998   413,614 617,406
19   Iordaniya   474,874   406,469   277,729   203,179 162,866
20   Qozogʻiston   455,724   426,916   402,830   240,188 423,744
21   Shvetsiya   444,285   384,397   289,134   320,580 624,649
22   Xitoy   426,344   394,109   247,277   167,570 313,704
23   Avstriya   401,475   353,628   287,746   310,946 486,044
24   Italiya   377,011   284,195   205,788   213,227 507,897
25   Lebanon   376,721   338,837   237,476   191,642 197,552
26   Quvayt   374,191   298,620   255,644   179,938 174,486
27   Daniya   335,877   326,278   269,026   329,618 408,841
28   Chex Respublikasi   311,359   228,251   126,567   87,328 212,464
29    Shveysariya   311,107   269,649   206,479   215,194 380,338
30   Turkmaniston   297,706   252,911   230,881   165,762 174,330
31   Jazoir   295,512   288,207   213,333   176,233 171,873
32   Serbiya   282,347   225,312   146,852   110,594 178,997
33   Kipr   268,341   266,859   256,059   233,181 246,245
34   Libiya   259,243   188,312   99,395   72,014 234,762
35   Belarus   258,419   245,254   229,229   113,793 204,355
36   Ispaniya   257,342   178,018   106,757   106,582 236,063
37   Oʻzbekiston   252,138   241,235   195,745   134,330 143,331
38   Marokash   234,264   176,538   114,155   87,660 109,775
39   Hindiston   230,131   147,127   86,996   79,316 131,869
40   Litva   229,704   199,371   134,264   109,749 112,654
Jami   51,747,198   46,112,592   37,969,824   30,906,680 41,114,069
 
Marmaris — Turkiyadagi yozgi sayyohlik uchun mashhur joy.
 
Turkiya, Antalyadagi Beydağları qirgʻoq milliy bogʻi

Turkiya 2013-yil aprelidan 2017-yilning 1-yanvariga qadar 16 199 968 ta elektron viza berdi. Bu davrda jami 18 452 733 ta ariza topshirilgan edi va qabul darajasi 87,79 % ni tashkil etdi. Vizalarning aksariyati Buyuk Britaniya (4,6 million), Iroq (2 million) va Niderlandiya (1,8 million) fuqarolariga berilgan[33].

Manbalar

tahrir
  1. „T.C. Dışişleri Bakanlığı Turkish Embassy in New Delhi“. 21-oktabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-oktabr 2018-yil.
  2. „Passport Validity Requirements While Entering Turkey in Accordance with Law on Foreigners and International Protection“. Turkish MFA. 12-sentabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-sentabr 2017-yil.
  3. „Countries whose citizens are allowed to enter Turkey with their national ID's / Rep. of Turkey Ministry of Foreign Affairs“. Mfa.gov.tr. 2015-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-may 2016-yil.
  4. „Bosna Hersek'e kimlik kartıyla seyahat dönemi“.
  5. „From Rep. of Turkey Ministry of Foreign Affairs“. Republic of Turkey Ministry of Foreign Affairs. 21-iyul 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2018-yil.
  6. „Türkiye'den 11 ülkeye vize muafiyeti“. NTV (2-mart 2020-yil). 2-mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-mart 2020-yil.
  7. „Archived copy“. 30-yanvar 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-yanvar 2021-yil.
  8. „Turkey Azerbaijan agree on Mutual visa exemption“. Anadolu Agency (3-iyun 2020-yil). 3-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-iyun 2020-yil.
  9. „From Rep. Of Türkiye Ministry of Foreign Affairs“. 16-iyul 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2022-yil.
  10. „Cumhuriyet haber verir... Son dakika haberler ve doğru haberin sitesi.“ (turkcha). www.cumhuriyet.com.tr. 3-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-iyun 2020-yil.
  11. „Sırbistan ile Türkiye arasında kimlikle geçiş uygulaması“. 26-iyul 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-iyun 2022-yil.
  12. „Türkiye'den 6 Avrupa ülkesine vize muafiyeti“. NTV (20-fevral 2020-yil). 20-fevral 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-fevral 2020-yil.
  13. „Visa Information for Foreigners / Rep. Of Turkey Ministry of Foreign Affairs“. 18-mart 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-mart 2022-yil.
  14. „Turkey Introduces Visa Regime for Russian Journalists“. themoscowtimes.com. 9-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2018-yil.
  15. „Türki̇ye, Hi̇zmet Pasaportu Hami̇li̇ Rusya... – T.C. Moskova Büyükelçiliği-Посольство Турции Москва-Turkish Embassy Moscow“. Facebook (18-aprel 2016-yil). 6-oktabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-may 2016-yil.
  16. „Maldives, Turkey to sign agreement to facilitate visa-free travel to Turkey“. 31-yanvar 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-fevral 2022-yil.
  17. „Archived copy“. 25-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-iyun 2021-yil.
  18. „200305-6.pdf“ (2020). 5-mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2020-yil.
  19. „Archived copy“. 6-mart 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-noyabr 2020-yil.
  20. „General Information About Turkish Visas“. mfa.gov.tr. 19-noyabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-noyabr 2021-yil.
  21. @TC_AddisAbabaBE. „FM @MevlutCavusoglu and Sierra Leone FM Kamara signed visa free agreement for diplomatic passports @_AfricanUnion“. Qaraldi: 3-aprel 2018-yil.
  22. „Foreign Minister Mevlüt Çavuşoğlu visited Laos, 7–8 November 2018“. www.mfa.gov.tr. 12-noyabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-noyabr 2018-yil.
  23. „Zambia, Turkey waive visa requirements for diplomatic passport holders“. Xinhua (8-may 2019-yil). 8-may 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-may 2019-yil.
  24. „Electronic Visa Application System“. Electronic Visa Application System. 21-oktabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2018-yil.
  25. „Vize Harc Miktarlari En.pdf“. 19-mart 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-mart 2015-yil.
  26. Must be below 18 or over 35 years old.holding valid visa or residence permit issued by Schengen area countries, Ireland or the United Kingdom
  27. „Electronic Visa Application System“. Electronic Visa Application System. 12-sentabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2018-yil.
  28. Ministry of Culture and Tourism, Republic of Turkey. „Number of Arriving-Departing Foreigners and Citizens, December 2016“. Retrieved 16 May 2017.
  29. NUMBER OF ARRIVING-DEPARTING VISITORS, FOREIGNERS AND CITIZENS December 2017
  30. „DISTRIBUTION OF ARRIVING FOREIGN VISITORS — TOP 5 COUNTRIES (2016—2018) JANUARY-DECEMBER“.
  31. „Tourism Receipts-Expenditures (2003—2019)“.
  32. „2019“. Ktb.gov.tr. Retrieved 2022-03-24.
  33. „Turkey issued over 16 million online visas since 2013“. dailysabah.com (25-yanvar 2017-yil). 27-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2018-yil.

Havolalar

tahrir