Abdusalom Oxundzoda
Bu maqolaga boshqa birorta sahifadan
ishorat yoʻq. (Yanvar 2024) |
Abdusalom Oxundzoda (ozarb. Əbdüssalam Axundzadə, fors. ʿbdạlslạm ạkẖwndzạdh) – din arbobi, islom dinshunosi va Kavkaz al-islomining 5-shayxi [1] .
Abdusalom Oxunzoda | |
|---|---|
.JPG) | |
| Unvoni | Beshinchi Kavkaz Shayx ul-islomi |
| Shaxsiy maʼlumotlar | |
| Tavalludi | 13-yanvar 1843-yil |
| Vafoti |
18-noyabr 1907-yil (64 yoshda) |
| Dini | Islom |
Biografiyasi
tahrirYoshligi
tahrir1843-yil 13-yanvarda Salyon shahrida tugʻilgan. Otasi mahalliy din arbobi Oxund Vali Muhammad, onasi esa Xon Aliverdi. Yoshligida otasidan arab, fors va turk tillarini oʻrgangan[1]. 1864-yilda u Tbilisiga koʻchib oʻtdi. 1879-yil 6-oktabrda Said Azim Shirvoniyni[2] tanlovida gʻoliblikni qoʻlga kiritib, Zakavkaz oʻqituvchilar seminariyasining tatar boʻlimiga oʻqituvchi boʻlib ishlashga ruxsat oladi. 1880-yil 28-iyulga kelib, u rasmiy ravishda Zakavkaz oʻqituvchilar seminariyasining oʻqituvchisi etib tayinlandi. . Shu bilan birga, Tblisiida ishlagan va yashagan Ali ogʻa Shixlinskiy, Mirzo Oxundov va boshqa ozarbayjon ziyolilari bilan ham uchrashgan.
Shayx ul-Islom
tahrir1893-yil 21-iyunda Mirzo Hasan Tohirzoda vafotidan soʻng shayx ul-islom etib tayinlangan va 1907-yilda vafotigacha bu lavozimni egallagan. 1895-yilda Kavkaz musulmonlar idorasining rahbari etib saylandi. 1896-yil 26-mayda Nikolay II ning toj kiyish marosimida qatnashdi.
U arman-tatar qirgʻinida faol qatnashgan va jamoalar oʻrtasida tinchlikni faol ravishda targʻib qilgan. 1905-yil 15-mayda Naxichevanga tashrif buyurdi.
Vafoti
tahrir1907-yil 18-noyabrda u qizining oʻlimi tufayli ruhiy tushkunlikdan vafot etdi[3]. Uning oʻrniga muvaqqat Abbosquli Sulton Husaynbekov[4], soʻngra Muhammad Hasan Movlazoda tayinlandi.
Oila
tahrirUch marta uylangan:
- Ummu Salom – mahalliy zodagon Abdul Alibey Murodxonovning qizi.
- Abdullatif Bey.
- Rashid bey Oxundzoda (1880-yil 10-aprelda tugʻilgan) – Boku gubernatori .
- Asaf Bey.
- Validaxonim (1884-yil 20-dekabr).
- Zabitaxonim (1887–1905).
- Hidoyat bey (1893-yil 20-dekabr).
- Gularaxonim – mahalliy din arbobi Hoji Alakbarning qizi.
- Osiyoxonim (1901-yil 25-sentyabr).
- Sonaxonim – mahalliy zodagon Javad bekning qizi.
Manbalar
tahrir- ↑ 1,0 1,1 „Calil Mammedquluzade Ensiklopediyasi“. calilbook.musigi-dunya.az. 2021-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 17-yanvar.
- ↑ Nəsrəddinov, Nazim. „Naxçıvan "Əshabi - Kəhf"i“ (az). www.anl.az. 2021-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 17-yanvar.
- ↑ Valehoğlu, Fəxri. Tiflis quberniyasında azərbaycanlılara qarşı 1905-ci il kütləvi qırğınları, 2013.
- ↑ Ilya Zaytsev. Документы эпохи Шамиля из Государственного архива Российской Федерации // Ломоносовские чтения. Востоковедение. Тезисы докладов научной конференции . М.,2015.. — С. 222. Архивировано 17 yanvar 2023 года.