Vikipediya

Islomobod xalqaro aeroporti

Islomobod xalqaro aeroporti (urdu: اسلام آباد بین الاقوامی ہوائی اڈا) (IATA: ISB, ICAO: OPIS) (Gandhara xalqaro aeroporti nomi bilan ham tanilgan) — Pokistonning poytaxti Islomobod hamda Ravalpindi shaharlariga xizmat koʻrsatuvchi xalqaro aeroport. U shahardan 25 km (16 mi) janubi-gʻarbda joylashgan va unga Srinagar avtomagistrali orqali kirish mumkin.

Islomobod xalqaro aeroporti
اسلام آباد بین الاقوامی ہوائی اڈا
Fayl:Logo of Islamabad International Airport.jpg
IATA kodi: ISB – ICAO kodi: OPIS
Qisqacha bayon
Aeroport turi Fuqarolik
Egasi/Operator Pokiston fuqarolik aviatsiyasi boshqarmasi[1]
Xizmat doirasi Islomobod-Ravalpindi metropolitan hududi
Joylashuvi Fateh Jang-43350, Panjob, Pokiston
Ochilgan 1-may, 2018-yil (
6 yil avval) (2018-05-01)[2]
Havo yoʻli tuguni
Dengiz sathidan balandligi 1 761 ft / 537 m
Koordinatalari 33°32′56.70″N 72°49′32.34″E / 33.5490833°N 72.8256500°E / 33.5490833; 72.8256500
Vebsayti islamabadairport.com.pk
Xaritas
[[File:Map|frameless|none|alt=|Islomobodda joylashuvi]]Islomobodda joylashuvi
ISB/OPIS (Pokiston)
ISB/OPIS
Aeroportning Pokiston xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
m ft
28L/10R 3 657,6 12,000 Asfalt
28R/10L 3 657,6 12,000 Asfalt
Maʻlumotlar (2023)
Yoʻlovchilar soni 6 million
[3]
Mahalliy yoʻlovchilar 1,5 million
Xalqaro yoʻlovchilar 4,5 million
Statistika manbasi: Hum News[4], Pokiston fuqarolik aviatsiyasi boshqarmasi[5]

Aeroport 2018-yilning 6-mayida toʻliq ishlay boshladi va hozirda Pokiston harbiy havo kuchlari Nurxon bazasining bir qismini tashkil etuvchi Benazir Bhutto xalqaro aeroporti oʻrnini egalladi[6]. Bu Pokistondagi eng yirik yuk aeroporti, maydoni va yoʻlovchi sigʻimi boʻyicha yiliga 9 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatishga qodir[7]. Kelajakda yanada kengaytirilishi unga yiliga 25 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatish imkonini beradi. Bu Pokistonning Karachidagi Jinna xalqaro aeroportidan keyin yoʻlovchi tashish boʻyicha ikkinchi eng gavjum aeroportdir. Terminal oʻnta masofaviy eshikli 15 ta darvoza, boj olinmaydigan doʻkonlar, oziq-ovqat korti va 42 immigratsiya hisoblagichini oʻz ichiga oladi[8]. Pokiston fuqaro aviatsiyasi boshqarmasi uchinchi uchish-qoʻnish yoʻlagini qurish uchun 2833 akr (11.46 km2 / 4.42 sq mi) yer olyapti.

Bu Pokistondagi Airbus A380 samolyotlarini qabul qila oladigan birinchi va yagona aeroportdir.

Tarixi

tahrir
 
Avtoturargohdan aeroportning koʻrinishi.

Islomobod xalqaro aeroportining (ICAO: OPIS) qurilishi 2007-yil 7-aprelda boshlangan. Muntazam xalqaro va mahalliy parvozlar uchun rasman 2018-yil 20-aprelda ochilgan.

Pokiston fuqarolik aviatsiyasi boshqarmasi yangi aeroport qurish rejasini 2005-yil yanvar oyida eʼlon qildi[9]. 2005-yil noyabr oyida 3,242 akr (1,312 ga) yer 2,5 milliard rupiyaga sotib olindi[10].

Yangi aeroport Benazir Bhutto nomidagi mavjud xalqaro aeroportda havo qatnovi va yoʻlovchilar yuklarining ortishiga javoban rejalashtirilgan edi. Hisob-kitoblarga koʻra, sobiq aeroportdagi yoʻlovchilar soni milliy havo yoʻlovchilarining oʻsish sur’ati 4 foizga nisbatan har yili 14 foizga oʻsgan va bu oʻsha paytda mamlakatdagi ikkinchi eng gavjum aeroportga aylangan. Shu sababli, M-1/M-2 avtomagistralidagi Islomobod ayirboshlash joyidan atigi bir necha kilometr uzoqlikdagi yangi aeroport qurilishi uchun Attok tumanidagi Pind Ranja shahrida joy tanlandi. Loyihaning tamal toshi 2007-yil 7-aprelda sobiq prezident Pervez Musharraf va Bosh vazir Shavkat Aziz tomonidan qoʻyilgan[11].

Bu Pokiston fuqarolik aviatsiyasi boshqarmasi (PCAA) loyihasi boʻlib, fransuz kompaniyasi Aéroports de Paris Ingenierie (ADPi) va Singapurning CPG korporatsiyasi tomonidan ishlab chiqilgan. Butun loyiha PCAA tomonidan mustaqil ravishda moliyalashtirildi. U 3200 gektardan ortiq maydonda qurilgan boʻlib, yoʻlovchi terminali binosi, ikkita uchish-qoʻnish yoʻlagi, toʻrtta taksi yoʻlagi, keng fyuzelyajli samolyotlar uchun perron va toʻxtash joylaridan iborat[12]. Shuningdek, yuk terminali, havo harakatini boshqarish majmuasi va yoqilgʻi fermasi, shuningdek, yongʻin, halokat va qutqaruv inshooti mavjud. Aeroport joyi Attok tumanidagi Fateh Jang Tehsil yaqinida joylashgan. Islomobod Zero Point va Saddar, Ravalpindi shaharlaridan 25 km teng masofada joylashgan[13]. Aeroport xalqaro standartlarga mos keladi va Pokistondagi barcha aviatsiya faoliyati uchun asosiy markaz boʻlib xizmat qiladi.

PCAA britan meʼmorlar guruhidan yangi aeroportni loyihalashni soʻradi. PCAA AQShdagi Louis Berger Group bilan Pokistonning GT AASR konsalting firmasi bilan hamkorlikda loyihalarni boshqarish xizmatlarini koʻrsatish boʻyicha shartnoma imzoladi. Aeroport 5 yil ichida qurib bitkazilishi kerak edi, biroq 12 yil ichida qurib bitkazildi, natijada uning narxi 3 barobar oshdi. 2018-yil 1-may kuni Bosh vazir Shohid Xoqon Abbosiy yangi aeroportni rasman ochdi[14]. Buning ortidan aeroport 2018-yil 3-mayda toʻliq tijoriy reyslarni ishga tushirdi va shu tariqa eski aeroport almashtirildi.

2018-yil 8-iyul kuni birinchi Airbus A380 Dubay xalqaro aeroportidan Emiratesning bir martalik EK-2524 reysi bilan kelib, Islomobodga qoʻndi. Bu birinchi marta Airbus A380 reysi Pokistonga qoʻndi[15][16].

Virgin Atlantic birinchi parvozini 2020-yil 10-dekabrda Boeing 787 Dreamliner samolyoti bilan Islomobodga amalga oshirdi[17], xizmat keyinchalik Airbus A350-1000ga koʻtarildi[18]. Virgin Atlantic 2023-yil 9-iyulda Islomobodga xizmatini toʻxtatdi[19].

Pakistan International Airways oʻzining xalqaro markazini Karachidagi Jinna xalqaro aeroportidan Islomobod xalqaro aeroportiga koʻchirdi va bu xalqaro yoʻlovchilarning kelishini yaxshiroq aks ettirdi[20].

Infratuzilmasi

tahrir
 
Mahalliy uchib kelishlar
 
Mahalliy uchib kelish zalining ichki koʻrinishi
 
Xalqaro uchib ketish zali
 
Islomobod aeroporti avtoturargohi

Islomobod xalqaro aeroporti 180 000 m² modulli terminal binosiga ega boʻlib, yiliga 9 million yoʻlovchi va 80 000 metrik tonna yukni qabul qila oladi. 2024-yilga kelib bu raqamlar 25 million yoʻlovchiga yetishi kutilmoqda[21]. Yangi aeroport boʻlgani uchun yerning katta qismi boj olinmaydigan savdo doʻkonlari, mehmonxona va anjumanlar markazi, aviamarkazlar, biznes markazi, oziq-ovqat kortlari, hordiq chiqarish va kinoteatrlar kabi tijorat maqsadlarida ajratilgan.

Aviakompaniyalar va yoʻlovchilar

tahrir

Yoʻlovchi tashish

tahrir
Aviakompaniya Manzillar
Aero Nomad Airlines Bishkek
Air Arabia Ras al-Xayma
Air China Pekin–Poytaxt1[22]
Airblue Abu-Dabi, Ar-Riyod, Dubay-Xalqaro, Jidda, Karachi, Sharja
AirSial Karachi, Jidda[23]
Ariana Afghan Airlines Kobul[24]
Azerbaijan Airlines Boku[25]
British Airways London-Gatvik (2024-yil 27-oktyabrdan boshlanadi)[26], London-Hitrou (2024-yil 26-oktyabrda tugaydi)[27]
China Southern Airlines Qashqar[28], Urumchi[29]
Emirates Dubay-Xalqaro
Etihad Airways Abu-Dabi
Fly Jinnah[30][31] Karachi, Kvetta, Sharja[32]
Flynas Ar-Riyod
Gulf Air Bahrayn
Iraqi Airways Bagʻdod, Najaf[33]
Jazeera Airways Kuvayt[34]
Kam Air Kobul, Mazar-i-Sharif
Kuwait Airways Kuvayt
Pakistan International Airlines Abu-Dabi, Ar-Riyod, Boku, Dammom, Doha, Dubay-Xalqaro, Gilgit, Istanbul[35], Jidda, Karachi, Kuala Lumpur-Xalqaro, Kvetta, Lohur, Madina, Maskat, Moʻlton, Pekin-Poytaxt, Qosim, Salala, Sialkot, Skardu, Sukkur, Toif, Toronto-Pirson
Qatar Airways Doha
SalamAir Maskat (2024-yil 19-iyundan boshlanadi)[36]
Saudia Ar-Riyod, Jidda
Serene Air Dubay-Xalqaro, Karachi, Kvetta, Madina, Pekin-Dasin[37], Sharja
Thai Airways International Bangkok-Suvarnabhumi
Turkish Airlines Istanbul[38]

1: Air Chinaning Islomoboddan Pekinga reysi Karachida toʻxtab oʻtadi. Biroq, aviakompaniya Islomobod va Karachi oʻrtasida yoʻlovchilarni tashish huquqiga ega emas.

Yuk tashish

tahrir
Aviakompaniya Manzillar
Turkish Cargo Istanbul[manba kerak]
YTO Cargo Airlines Urumchi[manba kerak]

Yer usti transporti

tahrir
 
Srinagar avtomagistralidagi metrobus yoʻnalishi boʻylab aeroport yoʻli

Aeroport Islomobod bilan Srinagar avtomagistrali, Ravalpindi bilan esa GT yoʻli (N-5 magistrali) orqali bogʻlanadi. Yuk tashish uchun toʻrt qatorli avtomobil yoʻli qurildi[39]. Srinagar avtomagistrali, shuningdek, M-1 avtomagistrali bilan bogʻlangan boʻlib, Peshovar, Chiamkiani, Noshera, Risalpur, Jahangira, Lorenspur, Burhan Attok va Fotih Jangdan aeroportga yana bir ulanishni taʼminlaydi.

2022-yil 18-aprelda ish boshlagan metrobus tezkor tranzit xizmati aeroportni Islomobod va Ravalpindi bilan bogʻlaydi[40].

 
Islomobod xalqarodagi Islomobod metrobusi bekati

Manbalar

tahrir
  1. ↑ „PCAA | Pakistan Civil Aviation Authority“. www.caapakistan.com.pk.
  2. ↑ „First pictures: New Islamabad airport opens, to handle up to 25m flyers a year“. GulfNews.com (2018-yil 1-may). Qaraldi: 2018-yil 5-may.
  3. ↑ „PAC warns of using 2 runways of new Islamabad Airport at a time“ (en). www.thenews.com.pk. Qaraldi: 2018-yil 3-may.
  4. ↑ „Islamabad Airport sets record with six million passengers“ (en). humnews.pk. Qaraldi: 2024-yil 18-yanvar.
  5. ↑ „Islamabad Airport records highest ever passenger movement in 2023“ (en). twitter.com.
  6. ↑ „New Islamabad airport finally operational after years of delay“ (en-US). The Nation (Pakistan) (2018-yil 3-may). Qaraldi: 2018-yil 3-may.
  7. ↑ „Islamabad International Airport - IIAP - اسلام آباد انٹرنیشنل ائیرپورٹ“. www.islamabadairport.com.pk. Qaraldi: 2019-yil 18-aprel.
  8. ↑ „New Islamabad airport: Rs3 billion allocated for road network“ (en). The Express Tribune (2016-yil 19-iyun). Qaraldi: 2023-yil 17-aprel.
  9. ↑ „New Islamabad Airport to be built at Fateh Jang“ (2005-yil 11-aprel). Qaraldi: 2023-yil 18-aprel.
  10. ↑ „Land for Islamabad airport acquired“ (2007-yil 15-noyabr). Qaraldi: 2023-yil 18-aprel.
  11. ↑ Wasif, Sehrish „Islamabad airport to be complete by 2013: Shuja“ (en). The Express Tribune (2010-yil 1-oktyabr). Qaraldi: 2023-yil 18-aprel.
  12. ↑ „New Islamabad airport: delays, cost over-runs“ (en). Dawn (2012-yil 3-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 18-aprel.
  13. ↑ „New BB Airport to open in June next year: Asif Yasin“ (2013-yil 14-aprel). Qaraldi: 2018-yil 6-aprel.
  14. ↑ Sikander, Sardar „Launched: Islamabad joins league of top airports“ (en). The Express Tribune (2018-yil 1-may). Qaraldi: 2023-yil 18-aprel.
  15. ↑ „Dubai's Emirates flies one-off A380 to Pakistan's Islamabad“ (en-US). Gulf Business (2018-yil 8-iyul). Qaraldi: 2019-yil 18-aprel.
  16. ↑ „Emirates announces one-off A380 service into Islamabad, Pakistan“ (en-us). Emirates announces one-off A380 service into Islamabad, Pakistan. Qaraldi: 2022-yil 29-mart.
  17. ↑ https://www.ttgmedia.com/news/virgin-makes-pakistan-debut-with-manchester-flight-26585
  18. ↑ https://simpleflying.com/virgin-atlantic-a350-pakistan-april/
  19. ↑ „Virgin Atlantic suspends services to Pakistan“. corporate.virginatlantic.com. Qaraldi: 2024-yil 17-mart.
  20. ↑ Hanif, Usman „PIA shifts hub of int'l flights to Islamabad“ (en). The Express Tribune (2019-yil 6-avgust). Qaraldi: 2023-yil 18-aprel.
  21. ↑ „Benazir Bhutto New Islamabad International Airport, Pakistan“. Airport Technology. Qaraldi: 2018-yil 5-may.
  22. ↑ „Mainland Chinese Carriers Aug - Oct 2022 International Service - 07AUG22“. AeroRoutes (2022-yil 8-avgust). Qaraldi: 2022-yil 22-sentyabr.
  23. ↑ „AirSial expected to start operations in Pakistan next month, first plane lands in Karachi“. Geo.tv (2020-yil 29-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 20-mart.
  24. ↑ „Kabul passport office suspends work as demand crashes system“. Reuters (2021-yil 16-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 9-dekabr.
  25. ↑ „Azerbaijan Airlines Launches Pakistan Service From late-Sep 2023“ (en-CA). AeroRoutes (2023-yil 17-avgust). Qaraldi: 2023-yil 17-avgust.
  26. ↑ „British Airways NW24 Intercontinental Network Changes“. AeroRoutes. Qaraldi: 2024-yil 11-aprel.
  27. ↑ „British Airways NW24 Intercontinental Network Changes“. AeroRoutes. Qaraldi: 2024-yil 11-aprel.
  28. ↑ „China Southern Expands Islamabad Service in 1Q24“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 24-yanvar.
  29. ↑ „Mainland Chinese Carriers NS23 International / Regional Network – 23APR23“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 24-aprel.
  30. ↑ „Pakistan's low-cost airline Fly Jinnah set to commence operations after securing license“ (2022-yil 20-oktyabr).
  31. ↑ „Fly Jinnah“. flyjinnah.com.
  32. ↑ „Fly Jinnah starting international flights“. Pro-Pakistani (2024-yil 2-fevral). Qaraldi: 2022-yil 2-fevral.
  33. ↑ „Iraqi adds flights to Islamabad“ (2022-yil 27-iyul). Qaraldi: 2022-yil 4-avgust.
  34. ↑ „Jazeera Airways Plans Islamabad Addition in Dec 2022“.
  35. ↑ „PIA to resume Turkiye flight operations from November 14“ (2022-yil 7-oktyabr).
  36. ↑ „SALAMAIR NS24 NETWORK ADDITIONS“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 11-mart.
  37. ↑ „Serene Air launches 2 weekly flights to Beijing this month“. Pakistan Today (2023-yil 4-noyabr). Qaraldi: 2023-yil 4-noyabr.
  38. ↑ „Istanbul's New Airport Is A Hot Beautiful Mess“. One Mile at a Time (2019-yil 9-aprel).
  39. ↑ „Road network for new Islamabad Airport: Dar approves Rs 11 billion project“. Business Recorder. 2016-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 22-noyabr.
  40. ↑ „PM urges China to include KCR in CPEC schemes“. The Express Tribune (2022-yil 18-aprel). Qaraldi: 2023-yil 17-aprel.

Adabiyotlar

tahrir

Havolalar

tahrir

  Vikiomborda Islamabad International Airport mavzusiga oid fayllar bor 


"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Islomobod_xalqaro_aeroporti&oldid=5243707" dan olindi