Mirjalol Qosimov

oʻzbekistonlik futbolchi va murabbiy

Mirjalol Qoʻshoqovich Qosimov — Oʻzbekiston milliy futbol terma jamoasi sobiq bosh murabbiyi, oʻzbek futboli tarixidagi eng zoʻr oʻyinchilardan biri, futbol boyicha 3 karra Oʻzbekiston chempioni, Rossiya chempioni, 1987-yilda yoshlar oʻrtasidagi Jahon chempioni va 1987—1988-yillarda Yevropa chempioni.[1]

Mirjalol Qosimov
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismi Mirjalol Qosimov Qoʻshaqovich
Tavallud sanasi 17-sentyabr 1970-yil (1970-09-17) (54 yosh)
Tavallud joyi Toshkent,  Sovet Ittifoqi SSSR, Oʻzbekiston. SSR
Boʻyi 174 sm
Ampluasi Yarim himoyachi
Klub maʼlumoti
Joriy klub
Oʻzbekiston AGMK Bosh murabbiy
Raqami 4
Professional faoliyati*
Yillar Jamoa Isht. (Gol.)
1987 Oʻzbekiston Paxtakor FK 6 (1)
1988 Belarus Dinamo Minsk 1 (0)
1988-1991 Oʻzbekiston Paxtakor FK 112 (12)
1992  RUS Spartak Vladikavkaz 25
1993 Oʻzbekiston Paxtakor FK 21 (12)
1994-1996 Rossiya Alania Vladikavkaz] 64 (25)
1997-1999 Oʻzbekiston Paxtakor FK 33 (28)
1999 Rossiya Alania Vladikavkaz 16 (2)
2000-2001 Rossiya Krylia Sovetov 45 (6)
2002 Birlashgan Arab Amirliklari Al Shabab - (4)
2003 Oʻzbekiston Paxtakor FK 21 (12)
2003-2004 Rossiya Alania Vladikavkaz 24 (3)
2005 Oʻzbekiston Mashʼal 21 (6)
Milliy terma jamoa
1986-1888 SSSR U-17 31 (3)
1990-1991 SSSR Olimpiya terma jamoasi 3 (0)
1992-2005 Oʻzbekiston 67 (31)
Boshqargan klublari
2007-2008 Oʻzbekiston Bunyodkor
2008-2010 Oʻzbekiston Oʻzbekiston
2010-2014 Oʻzbekiston Bunyodkor
2012-2015 Oʻzbekiston Oʻzbekiston
2017-2018 Oʻzbekiston Bunyodkor
2019 Oʻzbekiston AGMK
Xalqaro medallar
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)

Andrey Fyodorov bilan bir qatorda milliy terma jamoa tarkibida eng koʻp toʻp surgan futbolchi edi (65-marta). Hozirgi kunda bu koʻrsatkichni boshqa bir terma jamoa aʼzosi Temur Kapadze yuzdan koʻp oʻyinda ishtirok etib, yaxshilashga muaffaq boʻldi. Hozirda AGMK klubi bosh murabbiyi.

Futbolchilik faoliyati

tahrir

Mirjalol Toshkentda tugʻilgan. 14 yoshidan boshlab u SSSR oʻsmirlar terma jamoasida oʻynay boshladi. 1987-yil iyul oyida boʻlib oʻtgan Kanadada oʻtkazilgan oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida u jahon chempioni boʻldi.[2] U SSSR oʻsmirlar va yoshlar terma jamoasining sardori edi. 1985—1986-yillarda u Moskva oliy futbol maktabida tahsil oldi.1987-yilda Qosimov SSSR U-17 futbol jamoasi aʼzosi sifatida birinchi xalqaro tajribasini oldi va SSSR milliy jamoasi bilan gʻalaba qozondi FIFA U-16 chempionati Kanadada boʻlib oʻtgan turnirning koʻtarilgan yulduzlaridan biriga aylandi. Bir yil oʻtib, 1988-yilda Mirjalol SSSR U-18 bilan Yevropa U-18 futbol chempionati unvonini qoʻlga kiritdi.

1987-yilda u „Paxtakor“ safida SSSR birinchi ligasi 6 ta oʻyin oʻtkazdi va bir yildan soʻng u Minskdagi „Dinamo“ uchun oliy ligada oʻynadi. Minskliklar asosiy jamoasi safida oʻz oʻrnini topolmadi va oʻsha yili Paxtakorga qaytib keldi.[3]

Qosimov yuqori pas madaniyati bilan ajralib turardi va standart vaziyatlarning ustasi boʻlib, nafaqat jarima maydonlaridan, balki burchakdan ham koʻplab gollarni urda.[4] Mirjalol Qosimov UEFA nazorati ostida oʻtkaziladigan musoboqada gol urishga muvaffaq boʻlgan birinchi oʻzbek futbolchisi va Osiyodagi ikkinchi futbolchi boʻldi. 1995-yil 12-sentyabrda UEFA Kubogi 1995/96-yilgi „Alaniya“ — „Liverpul“ uchrashuvida Qosimov 21-daqiqada hisob ochdi.[5][6] Biroq, oʻyin „Liverpul“ ning 2:1 gʻalabasi bilan yakunlandi (Qosimovning goliga Makmanaman va Jeymi Rednapp javob berishdi). Hammasi boʻlib, Qosimov evrokubokda 3 ta oʻyin oʻtkazdi. U oʻzining uchinchi uchrashuvini 1996-yil 7-avgustda Shotlandiyaning Glazgo Reynjers klubiga qarshi 1996/97 Chempionlar Ligasi saralash bosqichida oʻtkazdi.[5] Qosimov oʻz faoliyatini 2005-yilda Muborakning „Mash’al“ klubida tugatgan. Qosimov muborakliklar safida Oʻzbekiston Oliy Ligasida oʻynaydi. U Mash’alning chempionatda ikkinchi oʻrinni egallashida muhim rol oʻynadi. 2005-yil Oʻzbekiston milliy chempionati tarixida bu klubning eng yaxshi marrasi boʻlgan. 2005-yil u faoliyatini tugatishga qaror qildi.[7]

2007-yil 2-iyun kuni MHSK Stadionida Qosimov bilan xayrlashuv uchrashuvi boʻlib oʻtdi, unda Oʻzbekiston terma jamoasi Yevropa va Osiyo yulduzlari jamoasiga qarshi oʻynadi. Eronlik hujumchi Ali Daei, Muborak Mustafo, Sergey Semak, Andrey Karyaka, Oʻzbekiston terma jamoasi darvozaboni Aleksey Polyakov, shuningdek, oʻyin oxirida ikkala oʻgʻli ham maydonga chiqishdi. Oʻyin durang bilan yakunlandi — 3:3.[8][9]

2010-yil 23-noyabrda Vladikavkazda 1995-yilgi mavsumda Alaniya chempionligining 15 yilligiga bagʻishlangan „Alaniya“ va „Spartak“ afsonalari uchrashuvi boʻlib oʻtdi.

Oʻzbekiston terma jamoasi tarkibida 67 ta uchrashuv boʻlib, 31 ta gol urildi.[10]

Klublar

tahrir

Murabbiylik faoliyati

tahrir

Qosimov murabbiylik faoliyatini Muborakning „Mashʼal“ klubida yordamchi murabbiy sifatida boshladi.

2006-yil 30-dekabrda u Oʻzbekiston milliy va Olimpiya terma jamoasining yangi bosh murabbiyi Rauf Inileyevning yordamchisi etib tayinlandi.[11]

2007-yil dekabr oyida Qosimov tez oʻsib borayotgan Toshkent „Quruvchi“ (hozirgi „Bunyodkor“) klubining bosh murabbiyi etib tayinlandi. 2008-yilgi mavsumda Quruvchi birinchi marta mamlakat chempioni boʻlib, ketma-ket ettita chempionlikni qoʻlga kiritgan Paxtakor gegemonligini buzishga muvaffaq boʻldi. Mirjalol Qosimov darhol „Bunyodkor“ ni klubning debyut mavsumida 2008-yilgi Osiyo Chempionlar Ligasida turnirning yarim finaliga olib chiqishga muvaffaq boʻldi va chorak finalda ikki raundlik bahsda Eronning „Saypa“ sini 5:1 hisobida 2:2 hisobida magʻlubiyatga uchratdi. Osiyo Chempionlar Ligasining yarim final uchrashuvidan sal oldin"Adelaida Yunayted", 2012-yil 27-sentyabrda braziliyalik mutaxassis Ziko Bunyodkorning bosh murabbiyi etib tayinlandi.

Qosimov 2008-yil 19-sentyabrda Oʻzbekiston terma jamoasining bosh murabbiyi etib tayinlandi va bu lavozimga Rauf Inileyevdan keyin tayinlandi[12][13]. 2010-yil 6-aprelda Qosimov oʻrniga Vadim Abramov terma jamoa murabbiyi etib tayinlandi.

2012-yilning iyun oyida Vadim Abramov istefoga chiqarilgandan soʻng Qosimov yana Oʻzbekiston terma jamoasining bosh murabbiyi etib tayinlangan edi. Shu bilan birga „Bunyodkor“ jamoasida oʻz ishini davom ettirgan Qosimov, Oʻzbekiston milliy terma jamoasi bilan 2014-yil jahon Chempionati 4-saralash davra boʻyicha Eron va Janubiy Koreyadan soʻng 3- oʻrinni oldi. Oʻtish uchrashuvlarida „Iordaniya“ terma jamoasiga qarshi oʻyinlarda penaltilar seriyasida magʻlub boʻldi.[14][15]

2012-yilda u „Bunyodkor“ uchun uchinchi Oʻzbekiston Kubogini qoʻlga kiritishga muvaffaq boʻldi va yana 2012-yilgi Osiyo Chempionlar Ligasida ikkinchi bor yarim finalida yakunlandi. Klub Janubiy Koreyaning „Ulsan Hyundae“ klubidan oʻta olmadi, ikkita oʻyin yigʻindisi boʻyicha „Ulsan“ turnir finaliga yoʻl oldi. Futbol federatsiyasi tomonidan mamlakat jurnalistlari oʻrtasida oʻtkazilgan „oyning eng yaxshi murabbiyi“ oylik soʻrovnomasida Mirjalol Qosimov 2012-yilda 6 marotaba eng yaxshi murabbiy deb topildi.

2013-yil 21-yanvar kuni Oʻzbekiston futbol Federatsiyasi Mirjalol Qosimovni 2012-yilning eng yaxshi murabbiyi deb tan oldi.

2013-yilda 2014-yilgi jahon chempionatining 4-saralash bosqichi yakunida Oʻzbekiston terma jamoasi toʻgʻridan-toʻgʻri chempionatga chiqa olmadi. Jamoa guruhdagi uchinchi oʻrinni egalladi, toʻp farqi boʻyicha faqat Janubiy Koreyani oldinga oʻtkazib yubordi va Iordaniya terma jamoasiga qarshi pley-off bosqichiga chiqdi. 2013-yil 6-sentyabrda Iordaniyada boʻlib oʻtgan mehmonlar oʻrtasidagi 1:1 durangidan soʻng, 10-sentyabr kuni Toshkentdagi oʻyin qoʻshimcha vaqt ichida 1:1 hisobida yakunlandi. Oʻyindan keyingi penaltilar Iordaniya terma jamoasi foydasiga 8:9 hisobida yakunlandi. Qosimov uchrashuvdagi magʻlubiyat uchun aybni oʻz zimmasiga oldi va isteʼfoga chiqdi. Qosimovning jahon chempionati uchun yana bir muvaffaqiyatsiz saralash turniri tugaganidan keyin birinchi terma jamoa sifatida kelajagi haqidagi savol ochiq qoldi. OʻFF uning murabbiylikdan isteʼfoga chiqish haqidagi iltimosini qabul qilmadi. 2013-yil dekabr oyi boshida OʻFF prezidenti turli yoshdagi terma jamoalar murabbiylarini maʼqulladi, Qosimov terma jamoa boshqaruvida qoldi.[16][17][18][19]

2015-yil 23-iyun kuni Oʻzbekiston futbol federatsiyasi prezidenti Mirabror Usmonov Mirjalol Qosimovning Oʻzbekiston futbol terma jamoasi bosh murabbiyi lavozimidan isteʼfoga chiqishini qabul qildi. Shu kuni Oʻzbekiston terma jamoasining futbol boʻyicha bosh murabbiyi Samvel Babayan etib tayinlandi, u bundan oldin Toshkent „Paxtakor“ futbol klubining bosh murabbiyi boʻlib ishlagan.[20][21]

Oʻzbekiston terma jamoasi rahbarligidagi murabbiylik faoliyati davomida Mirjalol Qosimov 54 ta uchrashuv oʻtkazib, 22 ta gʻalaba, 15 ta durang va 17 ta magʻlubiyat qayd etdi. Uchrashuvlarda 66 ta gol urildi, 52 ta gol oʻtkazib yuborildi.

2013-yilda „Bunyodkor“ bilan Qosimov Oʻzbekiston chempionati va 3-marta Oʻzbekiston Kubogini, jami 4-oʻrinni qoʻlga kiritdi. OʻFF tomonidan har yili oʻtkaziladigan Yilning eng yaxshi murabbiyi sovrinida 2013-yilning eng yaxshi murabbiyi sovriniga jurnalistlarning ovoziga koʻra, Qosimov 2-oʻrinni egalladi. Qosimov 22-dekabr kuni 2018-yil AGMK bosh murabbiyi etib 2019-yilgi Oʻzbekiston Superligasi va 2019-yilgi Osiyo Chempionlar Ligasi saralash oʻyinlariga jamoani tayyorlash uchun tayinlandi. 2019-yil 12-fevralda Osiyo Chempionlar Ligasi 2-saralash bosqichida AGMK Tojikistonning „Istiqlol“ jamoasini 4:0 hisobida yutdi. Ammo keyingi pley-off bosqichida bir oʻyinlik uchrashuvida 2019-yil 19-fevral Al-Nassr klubiga 0:4 hisobida yutqazdi guruh bosqichi turniriga chiqa olmadi. Hozirda Olmaliqning „AGMK“ jamoasi bosh murabbiyi.

Futbolchilik faoliyati statistikasi

tahrir
Mavsum Klub Liga Milliy kubok Xalqaro musboqalar

(klublar oʻrtasida

Umumiy
Division Oʻyin Gol Oʻyin Gol Musoboqa Oʻyin Gol Oʻyin Gol
1986 FSHM (futbol klubi) D3 1 0 - - - - - 1 0
1987 Paxtakor Toshkent D2 6 1 1 0 - - - 7 1
1988 Dinamo Minsk D1 1 0 - - - - - 1 0
1988 Paxtakor Toshkent D2 27 4 3 0 - - - 30 4
1989 Paxtakor Toshkent D2 27 4 5 1 - - - 32 5
1990 Paxtakor Toshkent D2 29 3 - - - - - 29 3
1991 Paxtakor Toshkent D1 29 2 - - - - - 29 2
1992 Paxtakor Toshkent D1 1 0 - - - - - 1 0
1992 Spartak Vladikavkaz D1 25 3 - - - - - 25 3
1993 Paxtakor Toshkent D1 21 12 - - - - - 21 12
1994 Spartak-Alania Vladikavkaz D1 25 4 2 1 - - - 27 5
1995 Spartak-Alania Vladikavkaz D1 22 10 1 0 UEFA Kubogi 2 1 25 11
1996 Spartak-Alania Vladikavkaz D1 17 11 1 1 UEFA ECHL 1 0 19 12
1998 Paxtakor Toshkent D1 23 22 - - - - - 23 22
1999 Paxtakor Toshkent D1 10 6 - - - - - 10 6
1999 Alania Vladikavkaz D1 11 2 1 0 - - - 12 2
2000 Krylia Sovetov Samara D1 23 5 1 0 - - - 24 5
2001 Krylia Sovetov Samara D1 22 1 2 1 - - - 24 2
2002 Paxtakor Toshkent D1 6 4 - - - - - 6 4
2003 Paxtakor Toshkent D1 15 8 - - - - - 15 8
2003 Spartak-Alania Vladikavkaz D1 8 1 - - - - - 8 1
2004 Alania Vladikavkaz D1 16 2 1 1 - - - 17 3
2005 Mashʼal Mubarek D1 21 6 - - - - - 21 6
Total sur la carrière 386 111 18 5 - 3 1 407 117

Terma jamoa safida gollar

tahrir
Natijalar va natijalar Oʻzbekistonning gollari soni boʻyicha birinchi oʻrinda turadi.[22][23]

Yutuqlari

tahrir

Futbolchi sifatida

tahrir
  • Oʻzbekiston Chempioni (3): 1998, 2002, 2003
  • Oʻzbekiston chempionati kumush medali sovrindori (2): 1993, 2005
  • Oʻzbekiston Kubogi Sohibi (4): 1993, 1997, 2002, 2003
  • Rossiya Chempioni (1): 1995[24]
  • Rossiya chempionatining kumush medali sovrindori (2): 1992, 1996
  • Osiyo oʻyinlari chempioni (1): 1994
  • Yoshlar oʻrtasidagi jahon chempioni (1): 1987
  • Yoshlar orasida Yevropa chempioni (2): 1987, 1988

Shaxsiy

tahrir
  • Oʻzbekiston chempionatining eng yaxshi toʻpurari (1): 1998 (22 gol).
  • Oʻzbekistonda yilning eng yaxshi futbolchisi (№ 1): 1993, 1998, 2001, 2004
  • Oʻzbekistonda yilning eng yaxshi futbolchisi (№ 2): 1994, 2005
  • Berador Abduraimov klubi aʼzosi (210 toʻp)
  • Gennadiy Krasnitskiy klubi aʼzosi (123 toʻp)

Murabbiy sifatida

tahrir

Bunyodkor

tahrir
  • Oʻzbekiston Chempioni (3): 2010, 2011, 2013
  • Oʻzbekiston Kubogi Gʻolibi (3): 2010, 2012, 2013
  • Osiyo Chempionlar Ligasi yarim finalchisi (2): 2008, 2012

Shaxsiy

tahrir
  • Oʻzbekistonda yilning eng yaxshi murabbiyi: 2012
  • Oʻzbekistonda yilning eng yaxshi murabbiyi (№ 2): 2008, 2010, 2013

Mukofotlar

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. „Тунги архив. №4 - Миржалол Қосимов“. 2023-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 4-may.
  2. „Касымов и его золотая команда“. 19-aprel 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-aprel 2020-yil.
  3. „Мозийга қайтиб... Миржалол Қосимовнинг “қоронғу” кунлари...“. 2023-yil 16-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 16-may.
  4. „Миржалол Касымов“ (deadlink). Ziyonet. 2015-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
  5. 5,0 5,1 „Алания в Еврокубках“. Алания. 2013-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
  6. „UEFA 1995/96 Spartak (Alania) Vladikavkaz - Liverpool“. Youtube. 30-yanvar 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  7. „Архив. Миржалол Қосимовнинг хайрлашув учрашувидан олдин берган интервьюси“. 2023-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 4-may.
  8. „Каряка забил в прощальном матче Касымова“. eurosport.ru (4-iyun 2007-yil). 2013-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
  9. „Мозийга сафар. Миржалол Қосимовнинг хайрлашув учрашуви қандай ўтган эди?“. 2023-yil 16-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 16-may.
  10. „Мирджалол Касымов поразил ворота «Спартака»“. Бунёдкор (24-noyabr 2010-yil). 2013-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
  11. „Мозийга қайтиб... Миржалол Қосимов буюк мураббий бўла оладими?“. 2023-yil 16-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 16-may.
  12. „PFC-Kuruvchi“ sayti, 2008-09-20da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2021-02-03
  13. Qosimov-terma jamoa bosh murabbiyi, 2016-03-05da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2008-09-22
  14. „Мирджалол Касымов возглавил национальную сборную“. gazeta.uz (19-sentyabr 2008-yil). 2013-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
  15. „Мирджалол Касымов возглавил национальную сборную Узбекистана“. ФФУ (4-iyun 2012-yil). 2013-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
  16. „Санджар Турсунов и Мирджалол Касымов названы лучшими в 2012 году“. gazeta.uz (21-sentyabr 2008-yil). 2013-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
  17. „Мирджалол Касымов решил подать прошение об отставке“. gazeta.uz (11-sentyabr 2013-yil). 24-sentyabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  18. „Касымов остается у руля национальной сборной Узбекистана“. gazeta.uz (17-sentyabr 2013-yil). 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  19. „Мирджалол Касымов продолжит руководить национальной сборной“. gazeta.uz (6-dekabr 2013-yil). 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  20. „Яшин хабар! Миржалол Қосимов истеъфога чиқарилди“ (deadlink). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyul 2015-yil.
  21. „Расман! Самвел Бабаян Ўзбекистон миллий терма жамоасининг янги бош мураббийи этиб тайинланди“ (deadlink). 2017-yil 18-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyul 2015-yil.
  22. Mirjalol Qosimov Player info at uzfootball.uz
  23. Mirdzhalal Kushakovich Kasymov — Goals in International Matches
  24. „Денисов, Яхшибоев, Шацких, Насимов ёхуд чемпион легионерларимиз ҳақида“. 2023-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 14-may.
  25. Указ Президента Республики Узбекистан от 5 noyabr 1994 года № УП-980 «О награждении группы спортсменов, тренеров и специалистов по физической культуре и спорту
  26. Указ Президента Республики Узбекистан от 5 noyabr 1994 года № УП-981 «О награждении группы спортсменов и тренеров республики
  27. Указ Президента Республики Узбекистан от 24 avgust 2001 года № УП-2921 «О награждении в связи с десятилетием независимости Республики Узбекистан группы работников науки, здравоохранения, культуры, просвещения, средств массовой информации, общественных сфер
  28. Указ Президента Республики Узбекистан от 23 avgust 2004 года № УП-3473 «О награждении в связи с тринадцатилетием независимости Республики Узбекистан группы работников науки, здравоохранения, культуры, искусства, духовности и просветительства, средств массовой информации и других социальных сфер
  29. „Миржалол Қосимов – Мустақил Ўзбекистоннинг дастлабки 10 йиллигидаги энг яхши спортчиси!“ (2020-yil 14-avgust).
  30. „Прощальный матч Мирджалола Касымова в Ташкенте“. ua-football.com (31-may 2007-yil). 17-yanvar 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  31. Указ Президента Республики Узбекистан от 29 may 2007 года № УП-3882 «О награждении М. Касимова орденом «Мехнат шухрати»

Havolalar

tahrir