Viktor Vasilyevich Zavalin (1921- 1978) – sovet askari. Ulugʻ Vatan va Sovet-Yapon urushlari qatnashchisi. Sovet Ittifoqi Qahramoni (1944). Gvardiya katta serjanti[1] .

Zavalin Viktor Vasilevich
Tavalludi 1921-yil 11-dekabr
Vafoti 12-may 1978
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Unvoni

Biografiya

tahrir

Viktor Vasilyevich Zavalin 1921-yil 11-dekabrda RSFSRning Vladimir viloyati, Yuryevskiy tumani Penye qishlogʻida (hozirgi Rossiya Federatsiyasining Vladimir viloyati, Yuryev-Polskiy tumani) dehqon oilasida tugʻilgan. Qishloq maktabining beshinchi sinfini tugatgandan soʻng, u Yaroslavl viloyati Pereslavl-Zalesskiy shahridagi zavodda shogirdlik maktabida oʻqishni davom ettirdi[2] .

V. V. Zavalin 1941-yil aprel oyida Yaroslavl viloyatining Pereslavl okrug harbiy roʻyxatga olish boshqarmasi tomonidan Ishchi-dehqonlar Qizil Armiyasi safiga xizmat qilish uchun chaqirildi. Qizil Armiya askari V. V. Zavlin 1942-yil avgustdan fashist bosqinchilari bilan janglarda qatnasha boshladi. U Stalingrad (1942-yil 30-sentyabrdan – Don) fronti tarkibida jang qilgan. Stalingrad jangi ishtirokchisi. Zavalin 1942-yil oktyabr oyida ogʻir yaralandi.

1943-yil avgustdan 1943-yil oktyabrgacha Gʻarbiy front tarkibida 5-mexanizatsiyalashgan korpus tarkibida jang qildi. V. V. Zavalin Suvorov operatsiyasida qatnashgan.

1943-yil oktyabr oyida Viktor Vasilyevich xizmat qilgan korpus islohot uchun olib qoʻyiladi va 5-mexaniklashtirilgan korpus va 5-tank korpusi negizida 1944-yil 25-yanvarda 1-Ukraina fronti tarkibiga kiruvchi 6-tank armiyasi tuzildi.

1944-yil yanvar-fevral oylari oxirida kichik serjant V. V. Zavalin Korsun-Shevchenkovskiy operatsiyasida qatnashdi. Ub22-fevralda 6-tank armiyasi 2-Ukraina frontiga qayta tayinlandi va Uman-Botoshan operatsiyasida qatnashdi. 1944-yil mart oyining ikkinchi yarmida 6-tank armiyasining ilgʻor boʻlinmalari Mogilev-Podolskiy shahri yaqinidagi Dnestrga yetib kelishdi. 1944-yil 20-martga oʻtar kechasi kichik serjant V. V. Zavalin otryadi bochka va sallarda dushman oʻqlari ostida suv toʻsigʻidan birinchi boʻlib oʻtib, daryoning oʻng qirgʻogʻida qoʻmondonlik balandligini egalladi. Choʻqqilarni qaytarib olishga urinib, nemislar ertalab oʻn beshdan ortiq qarshi hujumlarni boshladilar. Ammo otryad nasistlarga katta zarar yetkazgan holda balandlikni saqlab turdi. Bu jangda kichik serjant V. V. Zavalinning shaxsan oʻzi dushmanning 76 askarini qirib tashladi. Nemis bosqinchilariga qarshi kurash frontida qoʻmondonlikning jangovar topshiriqlarini namunali bajargani, koʻrsatgan jasorati va qahramonligi uchun SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1944-yil 13-sentyabrdagi farmoni bilan kichik serjant Viktor Vasilyevich Zavalin Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni bilan taqdirlangan.

1944-yil 12-sentyabrda 6-tank armiyasi gvardiya armiyasiga aylandi. 1944-yil avgustdan oktyabrgacha Viktor Vasilyevich Iasi-Kishinyov va Buxarest-Arad operatsiyalarida ishtirok etib, Barlad, Foksani, Ployesti, Buxarest shaharlarini qamaldan ozod qildi.

1945-yil 17-martda 6-gvardiya tank armiyasi 3-Ukraina frontiga oʻtkazildi va Vena strategik hujumida ham qatnashdi. Vena ozod qilingandan keyin gvardiya katta serjanti V. V. Zavalin 2-Ukraina fronti tarkibida Brno va Pragani ozod qilish janglarida qatnashdi.

Viktor Vasilyevich uchun Ulugʻ Vatan urushi Pribramda tugadi, u yerda 1945-yil 11-mayda 6-gvardiya tank armiyasining boʻlinmalari general-leytenant fon Pyuklerning Vaffen-SS qoʻshinlarining yutugʻini toʻxtatdi. Ammo urush hali tugamagan edi. 1945-yil yozida 6-gvardiya tank armiyasi Moʻgʻuliston Xalq Respublikasiga oʻtkazildi, u yerda Transbaykal fronti tarkibida 1945-yilgi Sovet-Yapon urushining Xingan-Mukden operatsiyasida qatnashdi. Kvantung armiyasi taslim boʻlgandan soʻng, 6-gvardiya tank diviziyasi Trans-Baykal harbiy okrugi qoʻshinlari tarkibiga kiritildi va 6-chi mexanizatsiyalashgan armiya deb oʻzgartirildi.

1946-yil iyun oyida gvardiya katta serjanti V. V. Zavalin demobilizatsiya qilindi va Pereslavl-Zalesskiyga qaytdi. Biroz vaqt u urushdan oldin ishlagan zavodda mexanik boʻlib ishladi, keyin esa Ukraina SSRning Xerson shahriga koʻchib oʻtdi[3].

Viktor Vasiliyevich 1978-yil 12-mayda vafot etdi va Xersondagi Kamishanskiy qabristoniga dafn etilgan.

Mukofotlar

tahrir

Oltin yulduz medali (1944-yil 13-sentyabr);

Lenin ordeni (1944-yil 13-sentyabr);

Jasorat uchun" medali

Adabiyot

tahrir
  • Geroi Sovetskogo Soyuza: Kratkiy biograficheskiy slovar / Pred. red. kollegii I. N. Shkadov. – M.: Voenizdat, 1987. – T. 1 /Abaev – Lyubichev/. – 911 s. – 100 000 ekz. – ISBN ots., Reg. № v RKP 87-95382.
  • Герои огненных лет. 3-е изд, 1985. 
  • Герои твои, Херсонщина, 1980. 
  • Земли Владимирской богатыри: очерки о Героях Советского Союза. 

Manbalar

tahrir
  1. Na moment predstavleniya k zvaniyu Geroya Sovetskogo Soyuza – mladshiy serjant.
  2. Nine fabrika „Zalese“.
  3. „Общедоступный электронный банк документов «Подвиг Народа в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.“. 2014-yil 14-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 20-sentyabr.

Hujjatlar

tahrir
„Герой Советского Союза“. 2012-yil 25-dekabrda asl nusxadan arxivlangan.
„Указ Президиума Верховного Совета СССР“. 2013-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan.
„Указ Президиума Верховного Совета СССР“. 2013-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan.
„Указ Президиума Верховного Совета СССР“. 2013-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan.