Mark (Mordexay) Yakovlevich Pester (1884-yil 5(17)-mart, Bender, Bessarabiya viloyati — 1944-yil 7-mart, Qoʻqon) — rus va ruminiyalik skripkachi, musiqa oʻqituvchisi va urushdan oldin Bessarabiyada dirijyor.

Mark Pester
ruscha: Марк Яковлевич Пестер
Tavalludi 1884-yil 5(17)-mart
Vafoti 7-mart 1944
Qoʻqon, Oʻzbekiston SSR
Janrlar dirijyor, gitarachi
Fuqaroligi Rossiya imperiyasi
Sovet Ittifoqi Sovet Ittifoqi

Tarjimai holi

tahrir

Odessa musiqa kollejida J.Karbulka qo‘lida tahsil olgan. Sankt-Peterburg konservatoriyasining L.S.Auerning skripka sinfi bitiruvchisi (1907); Shuningdek, N. A. Rimskiy-Korsakov va A.K.Glazunov bilan garmoniya va orkestrda, A.K.Lyadov bilan kompozitsiyada, F.M.Blumenfeld bilan fortepiano mashgʻulotlarida qatnashgan[1] Bir muncha vaqt u Rossiya imperiyasining turli shaharlarida yakkaxon ijod bilan shugʻullangan, Tsaritsin, Boku va Vladikavkazda simfonik orkestrlarning hamrohligi va dirijyori boʻlgan. 1920-yillarning boshlarida Kishinyovga qaytib kelgan, shu yerda 1922-1941 yillarda „Unirea“ va „Munitsipal“ xususiy konservatoriyalarida oʻqituvchi, keyin professor, 1940-yildan — Kishinyov konservatoriyasining torli cholgʻu asboblari kafedrasi professori va mudiri boʻlib ishlagan.

U bir qator opera spektakllarini olib borgan. A.G.Rubinshteyn tavalludining 100 yilligi munosabati bilan oʻzining „Jin“ operasini sahnalashtirilgan, mintaqaning birinchi opera rejissyori boʻlgan. Yakkaxon konsertlarda va kamera ansambllarida, pianinochi Yuliy Guz va violonchelchi Morits Shildkret (1867—1941) bilan trioda chiqish qilgan.

Pesterning shogirdlari orasida Oskar Dain, Georgiy Nyaga, I.Bershadskiy, Leonid Kaler, Yakov Soroker, Boris Kotlyarov, Garri Shirman, Rudolf Kaplanskiy, ruminiyalik bastakor, dirijyor va skripkachi Viktor Yushkevich (Yushchanu 1916—1919), Ion Fazle (1910—1985) kabilar ham bor[2][3][4].

Oilasi

tahrir
  • Qizi — pianinochi va Berta Markovna Zeltser (1916-yil, Boku — 2008-yil, Nyu-York), Kishinyov konservatoriyasi bitiruvchisi[5]
    • Nevarasi — pianinochi Yefim Markovich Zeltser[6].

Pesterning doʻsti Harry Sheermann uni shunday eslaydi:

Qanday bo'lmasin, mashhur skripkachi va o'qituvchi Mark Yakovlevich Pester mening chogʻuyimni eshitdi. Inqilobdan oldin Sankt-Peterburg konservatoriyasini bitirgan va bu ko'p narsani anglagan edi. Men katta yutuqlarga erisha boshladim. Pester simfonik orkestrning dirijyori va ajoyib pianinochi boʻlgan. 17 yoshgacha u bilan birga o‘qidim

[7]

Adabiyotlar

tahrir

S. S. Shpitalnik . Moldova yahudiylari: bio-bibliografik maʼlumotnoma. Kishinyov: B. P. Xashdeu nomidagi shahar kutubxonasi. 2000; 120-bet.

Manbalar

tahrir
  1. „Вера Стоянова «Уроки жизни и творчества выпускницы Петербургской консерватории А. М. Стадницкой»“. 2015-yil 23-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-avgust.
  2. „Портреты в тёплых тонах“. 2014-yil 29-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 28-mart.
  3. „Victor Iuşceanu (Виктор Ющану, также Юшчану)“. 2014-yil 29-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 28-mart.
  4. „Ion Fazlă“. 2014-yil 29-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 28-mart.
  5. „Сергей Пожар «Переплетение судеб»“. 2014-yil 28-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 28-mart.
  6. „Забытая знаменитость“. 2014-yil 28-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 28-mart.
  7. „Вспоминаем кишиневского джазмена Гарри Ширмана“. md.sputniknews.ru. Qaraldi: 13-iyun 2023-yil.