Sidney Kingsford Smit aeroporti (IATA: SYDICAO: YSSY) (soʻzlashuvda Maskot aeroporti, Kingsford Smith aeroporti yoki Sidney aeroporti deb ham ataladi) – Avstraliyaning Sidney shahridagi xalqaro aeroport, Sidney markaziy biznes tumanidan 8 km (5.0 mi) janubda, Maskot shahar cheti hududida joylashgan. Aeroport Sydney Airport Holdings kompaniyasiga tegishli. Sidneyga xizmat koʻrsatadigan asosiy aeroport boʻlib, Qantas uchun asosiy markaz, shuningdek Virgin Australia va Jetstar uchun ikkinchi darajali markaz, shuningdek, Air New Zealand uchun ikkilamchi havo tugunidir.

Sidney Kingsford Smith aeroporti
Fayl:Sydney Airport logo.svg
IATA kodi: SYDICAO kodi: YSSY
– WMO identifikatori: 94767
Qisqacha bayon
Aeroport turi Fuqarolik
Egasi/Operator Sydney Airport Corporation
Xizmat doirasi Sidney
Joylashuvi Maskot, Yangi Janubiy Uels, Avstraliya
Ochilgan 9-yanvar, 1920-yil (104 yil avval) (1920-01-09)
Havo yoʻli tuguni
Dengiz sathidan balandligi 21 ft / 6 m
Koordinatalari 33°56′46″S 151°10′38″E / 33.94611°S 151.17722°E / -33.94611; 151.17722
Vebsayti sydneyairport.com.au
Xaritas
[[File:Map|frameless|none|alt=|Location ofSidney Kingsford Smith aeroporti]]
SYD/YSSY (Avstraliya)
SYD/YSSY
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
m ft
07/25 2,530 8,301 Asfalt
16L/34R 2,438 7,999 Asfalt
16R/34L 3,963 13,002 Asfalt
Maʻlumotlar
Yoʻlovchilar soni (2023) 38,650,000[1]
Parvozlar soni (2023) 295,767[2]
Aviayuk tonnada (2012) 444,419[3]
Iqtisodiy & ijtimoiy taʼsiri (2012) 83,2 milliard & 146 ming[4]
Manba: Aeronavtika axborot nashri[5]
Yoʻlovchilar va parvozlar statistikasi Infratuzilma, transport va mintaqaviy iqtisodiyot byurosidan[3]

Botanika koʻrfazining yonida joylashgan aeroportda 3ta uchish-qoʻnish yoʻlagi mavjud. Sidney aeroporti dunyodagi eng uzoq faoliyat yuritayotgan tijoriy aeroportlaridan biri[6] va Avstraliyaning eng gavjum aeroporti boʻlib, 2016—2017-yillarda 42,6 million yoʻlovchiga[7] va 348 904 parvozga[8] ga xizmat koʻrsatgan. Bu 2016-yilda dunyodagi eng gavjum aeroportlar roʻyxatida 38-oʻrinni egalladi. Hozirda Sidney 46 ta mahalliy va 43 ta xalqaro yoʻnalishlar toʻgʻridan-toʻgʻri xizmat koʻrsatmoqda. 2018-yilda aeroport yiliga 40–50 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatadigan aeroportlar boʻyicha dunyo boʻylab kuchli beshlikka kirdi va Skytrax World Airport Awards mukofotida dunyoning 20 eng yaxshi aeroporti deb topildi.[9].

Sidney aeroportidagi taksi yoʻli katta yoʻldan oʻtadi

Tarixi

tahrir
 
KLM Duglas DC-8 xalqaro terminalning 2-darvozasida, 1972-yil
 
Qantas samolyoti 3-terminalda
 
Sidney aeroporti havo harakatini boshqarish minorasi

1911—1930: Dastlabki tarixi

tahrir

Aeroport uchun foydalanilgan yer buqalar oʻtlogʻi boʻlgan, Maskot atrofidagi koʻp joylar esa botqoq edi[10]. Parvozlar kamida 1911-yildan boshlab ushbu maydonlardan amalga oshirilgan, aviatorlar bir necha yil oldin Anderson Park, Neytral Bay kabi Sidneyning boshqa joylaridan foydalangan[11]. Birinchi jahon urushida uchuvchi boʻlgan Nigel Love mamlakatdagi birinchi samolyot ishlab chiqaruvchi kompaniyani yaratishga qiziqadi. Bu gʻoya undan shaharga yaqin joyda zavod va aerodrom qurishni talab qiladi. Sidneydagi koʻchmas mulk idorasi unga Kensington poyga klubiga tegishli boʻlgan baʼzi yerlar haqida gapirib berdi, bu yerlar Randvikdagi hukumatga qarashli joyni yoʻqotishdan himoyalanish uchun saqlanayotgan edi. Joy qoʻy va qoramollarni boqish uchun yopilayotgan mahalliy qassobxona tomonidan foydalanilgan. Bu yerning yuzasi mukammal tekis boʻlgani va bufalo oʻtlari bilan qoplanganligi sababli, Lovega yoqadi. Oʻtloqda qoʻylar va qoramollar shunchalik bir tekis oʻtlagan ediki, uni samolyotlarga xizmat qilish uchun juda oz narsa kerak boʻladi, toʻrt tomondan yaqinlashishda hech qanday toʻsiq yoʻq edi[manba kerak]. Hudud Ascot poygasi, bogʻlar, daryo va Botanika koʻrfazi bilan chegaralangan edi.

Love Maskotdagi aerodromni shaxsiy konserni sifatida tashkil etib, Kensington poyga klubidan uch yilga 80 gektar yerni ijaraga oladi. Dastlab u kichkina kanvas tuzilishiga ega edi, ammo keyinchalik import qilingan Richards angar bilan jihozlanadi. Maskotdan birinchi parvoz 1919-yilning noyabr oyida Love Avro havo kemasida shtatdan tashqari kinofotograf Billi Marshallni olib yurganida sodir boʻldi. Rasmiy ochilish parvozi 1920-yil 9-yanvarda boʻlib oʻtdi, u ham Love tomonidan amalga oshirildi[12].

1921-yilda Hamdoʻstlik hukumati jamoat aerodromini yaratish uchun Maskotda 65 gektar (161 akr) sotib oldi. 1923-yilda Lovening uch yillik ijara muddati tugagach, Maskot yerini Hamdoʻstlik hukumati poyga klubidan majburiy ravishda sotib oldi[10]. Birinchi muntazam parvozlar 1924-yilda boshlangan.

1930—1960-yillar

tahrir

1933-yilda birinchi shagʻalli uchish-qoʻnish yoʻlaklari qurilgan. 1949-yilga kelib aeroportda uchta uchish-qoʻnish yoʻlagi bor edi. 1,085-metr (3,560 ft)11/29, 1,190-metr (3,904 ft)16/34 va 1,787-metr (5,863 ft) 04/22. Sidenhamdan Botanikagacha boʻlgan temir yoʻl liniyasi oxirgi uchish-qoʻnish yoʻlagini shimoliy uchidan taxminan 150 metr (490 ft) kesib oʻtgan va maxsus xavfsiz ishlov berish vositalari bilan himoyalangan[13]. Kuks daryosi 1947—1952-yillarda aeroport uchun koʻproq yer ajratish uchun hududdan boshqa joyga yoʻnaltirildi va boshqa kichik oqimlar toʻldiriladi. Sidney aeroporti 1920-yilda aerodrom deb eʼlon qilindi. 1936-yil 14-avgustda aeroport nomi avstraliyalik aviatsiya kashshofi Charlz Kingsford Smit sharafiga Sidney (Kingsford Smit) aeroporti deb oʻzgartirildi[14]. 1960-yillarning boshlariga qadar sidneysaydliklarning aksariyati aeroportni Maskot deb atashgan. Birinchi asfaltlangan uchish-qoʻnish yoʻlagi 07/25 edi. Keyingi qurilgan uchish-qoʻnish yoʻlagi 16/34 (hozirgi 16R/34L) 1959-yilda yetib kela boshlagan reaktiv samolyotlarni qabul qilish uchun Botanika koʻrfaziga qadar kengaytirildi[15]. 07/25 uchish-qoʻnish yoʻlagi asosan yengilroq samolyotlar tomonidan qoʻllaniladi, lekin shartlar talab qilinganda barcha samolyotlar, shu jumladan Airbus A380larni ham qabul qila oladi. 16R/34L uchish-qoʻnish yoʻlagi hozirda Avstraliyadagi eng uzun uchish-qoʻnish yoʻlagi boʻlib, asfaltlangan uzunligi 4,400 m (14,300 ft) va 3,920 m (12,850 ft)zebra ostonalari orasida. 16L/34R uchish-qoʻnish yoʻlagi asosan mahalliy samolyotlar va A330, B787, B772, A359 oʻlchamigacha boʻlgan samolyotlar tomonidan qoʻllaniladi, lekin boshqa uchish-qoʻnish yoʻlagi mavjud boʻlmaganda B77W, A35K, B747, A380 kabi yirik samolyotlarni ham qabul qiladi.

Zamonaviy tarixi

tahrir
 
Aeroport va uning atrofining yuqoridan olingan tasviri, 2016-yil

1960-yillarga kelib, yangi xalqaro terminalga ehtiyoj sezildi va ish 1966-yil oxirida boshlandi. Yangi terminalning katta qismi Paynter va Dixon Industries tomonidan Kosten tomonidan tayinlangan bosh pudratchi tomonidan ishlab chiqilgan[16][17].

Yangi terminal 1970-yil 3-mayda qirolicha Yelizaveta II tomonidan rasman ochilgan. Aeroportga qoʻngan birinchi Boeing 747 „Jumbo Jet“-Pan Am aviakompaniyasining Clipper Flying Cloud(N734PA) samolyoti 1970-yil 4-oktyabrda yetib keldi. Sharqiy-gʻarbiy uchish-qoʻnish yoʻlagi oʻsha paytda 2,500 m (8,300 ft) uzunlikda edi[18]. 1970-yillarda shimoliy-janubiy uchish-qoʻnish yoʻlagi kengaytirildi va janubiy yarimshardagi eng uzun uchish-qoʻnish yoʻlaklaridan biriga aylandi. Xalqaro terminal 1992-yilda kengaytirilgan va oʻshandan beri bir necha taʼmirdan oʻtgan, jumladan, 2000-yil boshida Sidneyda boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiya oʻyinlari vaqtidagi asosiy taʼmirdan chiqqan. Aeroportda 2010-yilda tranzit zonasini kengaytirish boʻyicha yana bir loyiha ishlab chiqildi, bu esa yangi bojsiz obyektlar, doʻkonlar va yoʻlovchilar uchun dam olish joylari paydo boʻlishiga olib keldi.

Bir-birini kesib oʻtgan ikkita uchish-qoʻnish yoʻlagiga ega boʻlish cheklovlari aniq boʻldi va hukumat oʻnlab yillar davomida Sidney aeroportining sigʻimi bilan kurashib keldi. Oxir-oqibat, uchinchi uchish-qoʻnish yoʻlagini qurish boʻyicha munozarali qaror qabul qilindi. Uchinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi mavjud 16/34 uchish-qoʻnish yoʻlagiga parallel boʻlib, butunlay Botanika koʻrfazidan qayta tiklangan yerlarda edi. 2009—2012-yillarda Kingsford Smit aeroporti 2030-yilga kelib bardosh bera olmasligi haqidagi xabarlardan keyin Sidney chekkasida taklif qilingan yangi aeroport 2004-yilda toʻxtatilgan edi.

Zamonaviy tarixi

tahrir

2011-yil dekabr oyida Sidney aeroporti aeroportni aviakompaniyalar alyansiga asoslangan ikkita uchastkaga boʻlish taklifini eʼlon qildi; unga koʻra, 2019-yilga qadar xalqaro, mahalliy va mintaqaviy xizmatlarni bir tom ostida birlashtiriladi. Hozirgi mahalliy 2-terminal va 3-terminaldan Qantas, Jetstar va oneworld alyansi aʼzolari, xalqaro 1-terminaldan esa Virgin Australia va uning xalqaro hamkorlar foydalanadi. Boshqa xalqaro aviakompaniyalar T1 dan oʻz faoliyatini davom ettiradi[19].

2012-yil sentyabr oyida Sidney aeroporti boshqaruvchi direktori va bosh direktori Kerri Meter aeroport „aniq aviakompaniya talablari va transfer (yoʻlovchilar) oqimlari asosida“ terminallar foydasiga alyans asosidagi terminallarni yaratish taklifidan voz kechganini eʼlon qildi. Uning soʻzlariga koʻra, reja terminallar oʻrtasida oʻtadigan yoʻlovchilar sonini minimallashtirish edi.[20]

2013-yil iyun oyida aeroport oʻzining 2033-yilgi Bosh rejasining qoralama versiyasini chiqardi, unda bir xil terminallardan „aylanuvchi darvozalar“ yordamida ichki va xalqaro reyslarni amalga oshirish hamda Airbus A380 ni joylashtirish uchun 3-terminalni (hozirgi Qantas ichki terminali) modernizatsiya qilishni taklif qiladi[21][22].

2014-yil 17-fevralda Avstraliya hukumati Sidney aeroportining 2033-yilga moʻljallangan bosh rejasini tasdiqladi[23], unda aeroportning 2033-yilda 74 million yoʻlovchiga boʻlgan prognoz talabini qondirish rejalari koʻrsatilgan. Reja Sidney aeroportining birinchi integratsiyalashgan yer transporti rejasini oʻz ichiga oladi.[24]

Terminallari

tahrir
 
Aeroport xaritasi

Sidney aeroportida uchta yoʻlovchi terminali mavjud. Xalqaro terminal (1-terminal) boshqa ikkita ichki terminaldan (2 va 3-terminallar) 16R/34L uchish-qoʻnish yoʻlagi bilan ajratilgan; shuning uchun ulangan yoʻlovchilar 30 daqiqadan bir soatgacha yoki undan koʻproq vaqt oraligʻida bu terminallarga yetib borishi mumkin.

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar

tahrir

Yoʻlovchi tashish

tahrir
Aviakompaniya Manzillar
AirAsia X Kuala Lumpur–Xalqaro[25]
Aircalin  Numea
Air Canada Toronto-Pirson,  Vankuver
Air China Pekin–Poytaxt[26]
Air India Dehli
Air New Zealand  Oklend, Kraystcherch,  Kuinstaun,  Vellington
Air Niugini  Port-morsbi
All Nippon Airways Tokio–Haneda
American Airlines  Los-Anjeles
Asiana Airlines Seul–Inchxon
Batik Air Malaysia Denpasar, Kuala Lumpur–Xalqaro[27]
Beijing Capital Airlines  Sindao[28]
British Airways London–Hitrou, Singapur[izoh 1]
Cathay Pacific Hong Kong
Cebu Pacific  Manila[29]
China Airlines Taypey–Taoyuan
China Eastern Airlines  Nankin[30],  Oklend[31], Sian[32],  Szinan[33],  Uxan[34], Xanchjou[31], Shanxay–Pudong[35]
China Southern Airlines Guanchjou,  Shenjen[36]
Mavsumiy: Pekin–Dasin (2024-yil 13-dekabrdan boshlanadi)[37]
Delta Air Lines  Los-Anjeles
Emirates Kraystcherch[38][39], Dubay–Xalqaro
Etihad Airways Abu-Dabi
Fiji Airways  Nadi
FlyPelican  Kobar[40],  Mudgee[41],  Nyukasl,  Vullongong
Garuda Indonesia Denpasar, Jakarta–Sukarno–Hatta
Hainan Airlines  Haikou,  Tayyuan[42]
Hawaiian Airlines  Gonolulu
Japan Airlines Tokio–Haneda[43]
Jetstar  Adelaida,  Avalon,  Ayers Rock,  Ballina,  Brisben,  Busselton[44],  Cairns,  Darvin, Denpasar,  Gold Kost,  Gonolulu,  Hamilton (2025-yil 16-iyundan boshlanadi)[45],  Hamilton oroli,  Hervey Bay[46],  Kuinstaun,  Launceston,  Melburn,  Nadi,  Oklend, Osaka[47],  Pert, Phuket,

 Port-vila (2024-yil 12-dekabrdan boshlanadi)[48],  Proserpine[49],  Rarotonga[50],  Sanshayn Kost, Seul–Inchxon[51],  Townsville,  Xobart,  Xoshimin[52]

Juneyao Air Shanxay–Pudong (2024-yil 20-dekabrdan boshlanadi)[53]
Korean Air Seul–Inchxon
LATAM Chile  Oklend,  Santyago[54]
Link Airways  Brisben,  Inverell[55],  Narrabri[56]
Malaysia Airlines Kuala Lumpur–Xalqaro
Philippine Airlines  Manila
Qantas  Adelaida,  Alice Springs,  Ayers Rock[57], Bangalor[58],  Brisben, Bangkok–Suvarnabhumi,  Cairns,  Dallas/Fort Worth,  Darvin, Denpasar,  Gold Kost,  Gonolulu,  Hamilton oroli, Hong Kong[59], Jakarta–Sukarno–Hatta, Kraystcherch,  Kuinstaun, London–Hitrou[izoh 1],  Los-Anjeles,  Manila,  Melburn,  Nadi[60], Nyu-York–JFK[61][lower-alpha 1],  Norfolk oroli,  Numea,  Nukualofa[62],  Oklend, Parij–Sharl de Goll[63][lower-alpha 2],  Pert,  Port-morsbi[64],  San Fransisko[65],  Santyago,  Sanshayn Kost, Seul–Inchxon (2025-yil 15-iyunda tugaydi)[66], Singapur, Tokio–Haneda[67],  Vankuver,  Vellington,  Xobart, Andoza:Country data Souht AfricaYoxannesburg–O. R. Tambo
Mavsumiy:  Broome,  Kanberra, Rim–Fiumichino[68][lower-alpha 3]
QantasLink  Albury,  Armidale,  Ballina[69][70],  Bendigo[71],  Broken Hill[72],  Coffs Harbour,  Dubbo,  Griffith,  Kanberra,  Launceston[73],  Lord Howe oroli,  Merimbula[74],  Mildura[75],  Moree,  Orange[76],  Port Makkuayr,  Tamworth,  Toowoomba,  Townsville[57],  Wagga Wagga,  Xobart
Mavsumiy:  Cooma[77]
Qatar Airways Doha
Rex Airlines  Albury,  Broken Hill,  Coffs Harbour,  Dubbo,  Griffith,  Merimbula,  Moruya,  Narrandera,  Orange,  Parkes,  Port Makkuayr,  Wagga Wagga
Scoot Singapur
Sichuan Airlines Chendu–Tianfu[78]
Singapore Airlines Singapur
SriLankan Airlines  Kolombo–Bandaranaike[79]
Thai AirAsia X  Bangkok–Don Mueang (2024-yil 1-dekabrdan tiklanadi)[80]
Thai Airways Bangkok–Suvarnabhumi
Tianjin Airlines  Tyantszin[81],  Chenjou[81], Chunsin[82]
T'way Air Seul–Inchxon[83]
Turkish Airlines Istanbul, Kuala Lumpur–Xalqaro (ikkalasi ham 2024-yil 29-noyabrdan boshlanadi)[84][lower-alpha 4]
United Airlines  Los-Anjeles[85],  San Fransisko
Mavsumiy:  Xyuston–Interkontinental[86]
VietJet Air  Xanoy[87],  Xoshimin[88]
Vietnam Airlines  Xanoy,  Xoshimin
Virgin Australia  Adelaida,  Ballina,  Brisben,  Cairns, Denpasar,  Gold Kost,  Hamilton oroli,  Kanberra,  Kuinstaun,  Launceston,  Melburn,  Nadi,  Pert,  Sanshayn Kost,  Townsville,  Xobart
XiamenAir  Xiamen

Yuk tashish

tahrir
Aviakompaniya Manzillar
Airwork[89] Kraystcherch,  Oklend
Cathay Cargo[90] Hong Kong,  Melburn
DHL Aviation  Gonolulu,  Melburn, Singapur
Emirates SkyCargo[91] Hong Kong, Singapur
FedEx Express[92] Guanchjou,  Gonolulu, Singapur
MASkargo[93] Kuala Lumpur–Xalqaro
Qantas Freight[94] Bangkok–Suvarnabhumi,  Brisben,  Gold Kost,  Gonolulu, Hong Kong, Jakarta–Sukarno–Hatta, Kraystcherch,  Melburn,  Oklend, Shanxay–Pudong,  Chikago–OʻHare, Chunsin
Singapore Airlines Cargo[95]  Oklend,  Melburn, Singapur
Tasman Cargo Airlines  Oklend, Hong Kong[96]
Team Global Express[97]  Brisben,  Melburn
UPS Airlines[98]  Gonolulu, Seul–Inchxon, Shanxay–Pudong, Singapur

Yoʻl harakati statistikasi

tahrir
 
Sidney aeroportidan xalqaro yoʻnalishlar
 
Terminal 1
 
Terminal 2 havo tomoni
 
3-terminalning roʻyxatdan oʻtish joyi
Sidney aeroportining yillik yoʻlovchilar oqimi statistikasi[99]
Yillar Mahalliy Xalqaro Jami Oʻzgarishi
1998 14,275,077 6,933,551 21,208,628   1.4%
1999 14,877,901 7,388,153 22,266,054   5.0%
2000 16,240,310 8,237,223 24,477,533   9.9%
2001 16,563,296 8,228,973 24,792,269   1.3%
2002 15,187,908 8,006,775 23,194,683   −6.4%
2003 16,548,322 7,929,841 24,478,163   5.5%
2004 18,246,249 8,951,825 27,198,074   11.1%
2005 18,940,167 9,515,983 28,456,150   4.6%
2006 20,119,000 9,865,970 29,984,970   5.4%
2007 21,469,055 10,378,240 31,847,295   6.2%
2008 22,345,905 10,552,900 32,898,805   3.3%
2009 22,362,772 10,635,270 32,998,042   0.3%
2010 24,194,804 11,455,537 35,650,341   8.0%
2011 23,925,351 11,748,582 35,673,933   0.1%
2012 24,638,877 12,369,193 37,008,070   3.7%
2013 25,216,661 12,933,885 38,150,546   3.1%
2014 25,417,107 13,315,835 38,732,942   1.5%
2015 25,897,619 13,911,228 39,808,847   2.8%
2016 26,905,944 15,111,977 42,017,921   5.5%
2017 27,291,874 16,038,186 43,330,060   3.1%
2018 27,667,273 16,762,485 44,429,758   2.5%
2019 27,538,404 16,890,441 44,428,845   0.0%
2020 7,444,780 3,782,912 11,227,692   −74.7%
2021 7,171,759 729,529 7,901,288   −29.6%
2022 20,872,921 8,110,953 28,983,874   266.8%
2023 24,110,000 14,540,000 38,650,000   133.4%

Mahalliy

tahrir

Sidney aeroporti 2023-yil 31-dekabrda yakunlangan yil davomida 24,1 milliondan ortiq ichki yoʻlovchilarga xizmat koʻrsatgan, bu asosan COVID-19 dan aviatsiya inqirozi kuzatilgan 2021-yilga nisbatan sezilarli oʻsishdir[100].

Eng gavjum mahalliy yoʻnalishlar (2023-yil 31-dekabrda tugaydigan yil)
Oʻrni Aeroport Tashilgan yoʻlovchilar soni (ming kishi) % oʻzgarishi Aviakompaniyalar
1 Melburn 8,202.4   24.8% Jetstar, Qantas, Rex Airlines, Virgin Australia
2 Brisben 4,579.5   27.4% Jetstar, Link Airways, Qantas, Rex Airlines, Virgin Australia
3 Gold Kost 2,649.8   15.3% Jetstar, Qantas, QantasLink, Virgin Australia
4 Adelaida 1,879.7   33.3% Jetstar, Qantas, Rex Airlines, Virgin Australia
5 Pert 1,721.8   53.9% Jetstar, Qantas, Virgin Australia
6 Cairns 959.7   16.7% Jetstar, Qantas, Virgin Australia
7 Sanshayn Kost 821.6   20.0% Jetstar, Qantas, QantasLink, Virgin Australia
8 Hobart 801.4   23.3% Qantas, QantasLink, Virgin Australia
9 Kanberra 645.7   20.3% Qantas, QantasLink, Virgin Australia
10 Ballina 581.7   15.3% Jetstar, QantasLink, Virgin Australia
11 Lonseston 361.1   31.4% Jetstar, Virgin Australia
12 Hamilton oroli 267.9   14.8% Jetstar, Virgin Australia
13 Coffs Harbour 232.2   11.2% QantasLink, Rex Airlines
14 Dabbo 190.1   29.0% QantasLink, Rex Airlines
15 Port Makkuayr 180.1   26.1% QantasLink, Rex Airlines

Xalqaro

tahrir
 
Sidney aeroportidan uchadigan xalqaro yoʻnalishlar

Sidney aeroporti 2023-yil 31-dekabrda tugaydigan yilda 14,6 million xalqaro yoʻlovchiga xizmat koʻrsatgan[101].

Eng gavjum xalqaro yoʻnalishlar (2024-yil 30-iyunda tugaydigan yil)[101]
Oʻrni Aeroport Tashilgan yoʻlovchilar soni % oʻzgarishi Aviakompaniyalar
1 Singapur 1,683,068  5.8 British Airways, Qantas, Scoot, Singapore Airlines
2 Oklend 1,359,142  15.0 Air New Zealand, China Eastern Airlines, Jetstar, LATAM Chile, Qantas
3 Dubay 796,836  16.0 Emirates
4 Denpasar 782,405  42.1 Batik Air Malaysia, Garuda Indonesia, Jetstar, Qantas, Virgin Australia
5 Los Anjeles 778,471  11.0 American Airlines, Delta Air Lines, United Airlines, Qantas
6 Hong Kong 762,023  85.2 Cathay Pacific, Qantas
7 Seul 743,170  58.8 Asiana Airlines, Jetstar, Korean Air, Qantas, Tʼway Air
8 Tokio 650,305  65.6 All Nippon Airways, Japan Airlines, Qantas
9 Nadi 571,860  0.8 Fiji Airways, Jetstar, Qantas, Virgin Australia
10 Kuala Lumpur–Xalqaro 539,723  29.4 AirAsia X, Batik Air Malaysia, Malaysia Airlines
11 Bangkok 483,958  17.0 Qantas, Thai AirAsia X, Thai Airways
12 Manila 431,819  7.1 Cebu Pacific, Philippine Airlines, Qantas
13 Guanchjou 421,621  266.9 China Southern Airlines
14 Xoshimin 413,932  36.4 Jetstar, VietJet Air, Vietnam Airlines
15 Christchurch 396,646  46.6 Air New Zealand, Emirates, Jetstar, Qantas

Yuk tashish

tahrir

2019-yilda Sidney aeroporti 521 014 tonna xalqaro havo yuki va 23 260 tonna xalqaro havo pochta joʻnatmalarini amalga oshirdi[7].

Yer usti transporti

tahrir

Avtomobil yoʻli

tahrir
 
2 va 3-terminallarga yoʻl kirish

Sidney aeroporti barcha yoʻnalishlarda avtomobil yoʻli bilan bogʻlangan. Southern Cross Drive (M1), avtomagistral, shahar markazi bilan eng tezkor aloqadir. M5 janubi-gʻarbiy avtomagistrali(shu jumladan M5 Sharqiy avtomagistrali) aeroportni Sidneyning janubi-gʻarbiy chekkalari bilan bogʻlaydi. Aeroport atrofida aylanma yoʻl oʻtadi, unda Airport Drive, Qantas Drive, General Holmes Drive, M5 East Freeway va Marsh Street joylashgan. General Holmes Drive asosiy shimoliy-janubiy uchish-qoʻnish yoʻlagi ostidagi tunnel va uchta taksi yoʻliga ega, shuningdek, samolyotni koʻrish zonasiga kirishni taʼminlaydi. Aeroport ichida yarim halqa yoʻli – Ross Smit avenyu (Ross Makferson Smit nomi bilan atalgan) – Ichki terminalni boshqaruv minorasi, umumiy aviatsiya hududi, avtoulovlarni ijaraga beruvchi kompaniya omborlari, uzoq muddatli avtoturargoh, vertolyot porti, turli savdo operatsiyalari va mehmonxona bilan bogʻlaydi. Perimetr yoʻli faqat ruxsat berilgan transport vositalari uchun himoyalangan hudud ichidan oʻtadi.

Yangi Janubiy Uels hukumati WestConnex avtomagistrali va Sidney aeroporti terminallari oʻrtasidagi asosiy yoʻl almashinuvi boʻlgan Sidney Gatewayni qurishni rejalashtirmoqda. Loyiha toʻgʻridan-toʻgʻri terminallargacha boʻlgan avtomobil yoʻlini taʼminlaydi[102]. Qurilish 2021-yilning boshida boshlanishi va 2024-yilda tugallanishi kutilmoqda[103].

Aeroportda bir nechta rasmiy avtoturargohlar ishlaydi – ichki qisqa muddatli, ichki masofaviy uzoq muddatli va xalqaro qisqa/uzoq muddatli[104].

Xalqaro terminal keng piyodalar va velosiped yoʻlakchasi yonida joylashgan. Shimoli-sharqdagi Maskot va Sidney shaharlarini Tempe (Aleksandra kanali ustidagi piyoda koʻprik orqali) va janubi-gʻarbdagi Botanika koʻrfazi bilan bogʻlaydi. Barcha terminallar velosiped tokchalarini taklif qiladi va ularga yaqin atrofdagi joylardan ham piyoda osongina kirish mumkin.

Baxtsiz hodisalar va falokatlar

tahrir
  • 1920-yil 10-sentyabrda Yangi Zelandiyaning Vellington shahrida yashovchi Artur Gerbert Tattl boshiga Maskotning uchish-qoʻnish yoʻlagida havoga koʻtarilayotgan samolyot urilishi natijasida halok boʻldi. U ikki doʻstining samolyotda uchayotganini koʻrish kelgan va uchish yoʻlagida kamera bilan vizörga qarab turganida, tez yaqinlashib kelayotgan samolyotning tezligini, balandligini yoki uchuvchining baqirgan ogohlantirishni payqamadi. U Janubiy Sidney kasalxonasiga olib ketilgan va u yerda „miya chayqalishi“ tufayli koʻp oʻtmay vafot etgan[105] Voqea boʻyicha surishtiruv „tasodifiy oʻlim“ haqidagi xulosani qaytardi va Yangi Janubiy Uelsdagi samolyot halokatidan kelib chiqqan birinchi tergov boʻldi.[106].
  • 1945-yil 19-iyulda Qirollik havo kuchlari (RAF) tomonidan boshqariladigan Consolidated C-87 Liberator Express samolyoti Sidneyning hozirda mavjud boʻlmagan 22 uchish-qoʻnish yoʻlagidan havoga koʻtarilgandan soʻng yetarli balandlikka chiqa olmadi, daraxtlarga urildi va Brighton-Le-Sandsning shimoliy qismida Muddy Creek tomon quladi[107][108]. Samolyot toʻqnashganda portlab ketgan va bortdagi barcha 12 yoʻlovchi va ekipaj aʼzolari halok boʻlgan. Qurbonlarning barchasi harbiy xizmatchilar boʻlib, besh nafari RAFdan, biri Yangi Zelandiya Qirollik havo kuchlaridan va olti nafari Qirollik dengiz flotidan[109][110].
  • 1950-yil 18-iyun kuni Ansett Airways aviakompaniyasining Duglas DC-3 samolyoti 22-qoʻnish-qoʻnish yoʻlagidan Brisbenga tungi yoʻlovchi reysini amalga oshirish maqsadida uchish uchun ketayotib, uchish-qoʻnish yoʻlagini kesib oʻtgan temir yoʻl liniyasida harakatlanayotgan koʻmir poyezdiga urilgan va qisman relsdan chiqib ketgan. Faqat ikkinchi uchuvchi jarohat olgan[111].
  • 1961-yil 30-noyabrda Ansett-ANA 325 reysi, Vickers Viscount samolyotida parvozdan koʻp oʻtmay Botanika koʻrfaziga qulab tushdi. Samolyot momaqaldiroqqa duch kelganidan keyin oʻng bort (oʻng) qanoti ishdan chiqdi. Bortdagi 15 kishining barchasi halok boʻlgan[112].
  • 1969-yil 1-dekabrda Pan Am kompaniyasining Boeing 707-320B samolyoti N892PA roʻyxatidan oʻtkazildi va 812-reysi sifatida ishlayotgan qushlarning zarbalari tufayli parvoz paytida uchish-qoʻnish yoʻlagidan chiqib ketdi. Baxtsiz hodisani tergov qilish shuni koʻrsatdiki, samolyot qanotlari va 1, 2 va 3 dvigatellari (chap qanotdagi ikkita dvigatel va oʻng qanotning ichki dvigateli) oldingi qirralariga kamida 11 ta qushlar bilan chaykalar galasiga urilgan. Xususan, 2-raqamli dvigatelning 14 pichogʻi (chap qanotdagi bort dvigateli) bitta qush tana goʻshti tomonidan shikastlangan va parvozni toʻxtatish toʻgʻrisida qaror qabul qilinishidan oldin quvvatini yoʻqotgan (bu V1 yoki uchish qarori tezligida sodir boʻlgan). Samolyot 16-uchish-qoʻnish yoʻlagining (hozirgi 16R) oxiriga 560 ft (170 m) qolganda toʻxtaydi[113]. Halokat paytida 2-raqamli dvigatel yerga urilgan va shikastlangan. Burun va chap asosiy qoʻnish moslamalari ishdan chiqdi va samolyot 1 va 2-dvigatellar, burun va asosiy qoʻnish moslamasining qolgan qismi tomonidan qoʻllab-quvvatlangan holda toʻxtab qoldi. 125 yoʻlovchi va 11 ekipaj aʼzosi orasida jabrlanganlar yoki halok boʻlganlar yoʻq. Baxtsiz hodisani tekshirish shuni koʻrsatdiki, trayektoriyadan chiqib ketishdan qochib boʻlmasdi[114].
  • 1970-yilda Rendviklik oʻsmir bola Tokioga joʻnab ketayotgan Japan Air reysi gʻildiragi qudugʻiga oʻtirdi. Samolyot havoga koʻtarilayotganda u yiqilib vafot etdi. Fotosuratchi tasodifan voqeani suratga oldi[115].
  • 1971-yil 29-yanvarda Trans Australia Airlines aviakompaniyasining Boeing 727 (roʻyxatdan oʻtgan VH-TJA) va 592-reys sifatida havoga koʻtarilgan Kanada Tinch okeani havo yoʻllarining (301-reys sifatida roʻyxatga olingan CF-CPQ) taksichi Duglas DC-8 samolyotining dumiga urildi. DC-8 ekipaji qoʻngandan keyin qaysi chiqishdan foydalanish boʻyicha koʻrsatmalarni notoʻgʻri talqin qildi va uni taksi yoʻliga oʻchirish oʻrniga uchish-qoʻnish yoʻlagi boʻylab orqaga qaytdi va minora boshqaruvchisi uchish-qoʻnish yoʻlagi aniq degan notoʻgʻri fikr bilan 727 ni uchish uchun tayyorladi. 727 ekipaji parvoz paytida DC-8 ni koʻrdi, keyin qochish choralarini koʻrmay, parvozni davom ettirdi. 727 bortning oʻng qanoti va fyuzelyajida shikastlangan va uning gidravlik tizimlaridan birida bosimni yoʻqotgan, ammo xavfsiz tarzda qaytib, qoʻnishga muvaffaq boʻlgan; yerdagi binoga 727 ning oʻng tomonidagi qoʻnish qismi eshiklarining qoʻnishga yaqinlashganda qulab tushgan qismlari urilgan. DC-8 dumining ustki sakkiz yarim fut (taxminan 2,6 m) qismi va rulning tegishli qismi yirtilgan[116].
  • 1971-yilda terrorchi aeroportda toʻxtab turgan Pan Am Boeing 747 samolyotini olib qochmoqchi boʻlgan. U immigratsiya va xavfsizlik tekshiruvidan oʻtishga muvaffaq boʻlgan. Keyin esa bir ayolni garovga olgan va baʼzi talablar qoʻygan. Politsiya uni otib oʻldirishga muvaffaq boʻladi[117].
  • 1980-yil 21-fevralda Beechcraft Super King Air VH-AAV-ni roʻyxatdan oʻtkazgan va Advance Airlines 4210-reysini amalga oshiruvchi Sidney aeroportidan uchib ketdi va dvigatel ishdan chiqdi. Uchuvchi samolyotni aeroportga qaytardi va qoʻnishga urindi, lekin 16/24 (hozirgi 16R/34L) uchish-qoʻnish yoʻlagi atrofidagi dengiz devoriga qulab tushdi. Hodisa oqibatida bortdagi 13 kishining barchasi halok boʻlgan[118].
  • 1994-yil 24-aprelda Janubiy Tinch okeani aviakompaniyasining Duglas DC-3 roʻyxatdan oʻtgan VH-EDC samolyoti Norfolk oroliga charter reysda parvoz qilganidan koʻp oʻtmay dvigatelda nosozlik yuz berdi. Dvigatel tukli edi, lekin havo tezligi pasayib ketdi va balandlikni ushlab turishning iloji yoʻqligi aniqlandi. Botanika koʻrfaziga muvaffaqiyatli ariq tashlandi. Norfolk oroliga Anzak kunini nishonlash marosimida qatnashish uchun ketayotgan barcha toʻrt ekipaj aʼzosi va 21 yoʻlovchi – Shotlandiya kolleji oʻquvchilari va oʻqituvchilari hamda jurnalistlar samolyotni xavfsiz evakuatsiya qildi. Tekshiruv natijasida aniqlanganidek, samolyot haddan tashqari yuklama bilan uchgan va parvoz toʻliq yakunlanmagan[119][120][121].
  • 1994-yil 19-oktyabrda Ansett Australia 881-reysi, Sidneydan Osakaga parvoz uchun roʻyxatdan oʻtgan Boeing 747-300 VH-INH samolyoti qaytib, burun gʻildiragi choʻzilmagan holda Sidneyga qoʻndi. Yoʻlga chiqqandan taxminan bir soat oʻtgach, ekipaj birinchi raqamli dvigatelni moy oqishi sababli oʻchirib qoʻydi. Ular samolyotni Sidneyga qaytarishdi, u yerda qoʻnish moslamasi uzaytirilgunga qadar yaqinlashish odatdagidek davom etdi. Qoʻnish moslamasining ogohlantirish shoxi chala boshladi, chunki burun shassi uzatilmagan. Parvoz ekipaji ogohlantirish sababini aniqlashga urinib koʻrdi. Ekipaj qoʻnishni yakunlashni tanladi, natijada samolyot burun moslamasi tortilgan holda qoʻndi. Yongʻin boʻlmagan va qoʻmondonlikdagi uchuvchi favqulodda evakuatsiyani boshlamaslikka qaror qilgan. Barcha yoʻlovchilar va ekipaj aʼzolari xavfsiz evakuatsiya qilingan[122].

Eslatmalar

tahrir
  1. Nyu-York-JFK xuddi shu reysdagi Oklendning davomi
  2. Parij-CDG xuddi shu reysdagi Pertning davomi
  3. Rim-Fiumichino - xuddi shu reysdagi Pertning davomi
  4. Istanbul is the continuation of Kuala Lumpur–International on the same flight number

Manbalar

tahrir
  1. „Sydney Airport Traffic Performance December 2023“. Qaraldi: 2024-yil 3-aprel.
  2. „Monthly Airport Traffic Data Dec 2023“. Department of Infrastructure, Transport, Regional Development, Communications and the Arts. Qaraldi: 2024-yil 3-aprel.
  3. 3,0 3,1 http://www.bitre.gov.au/publications/ongoing/airport_traffic_data.aspxtraffic [sayt ishlamaydi]
  4. „Sydney airport – Economic and social impacts“. Ecquants. 2014-yil 22-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 7-sentyabr.
  5. Andoza:AIP AU
  6. „Sydney Airport heritage“. 2017-yil 31-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-avgust.
  7. 7,0 7,1 „Airport Traffic Data 1985 to 2019“. Bureau of Infrastructure, Transport and Regional Economics. 2020-yil 2-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 21-iyul.
  8. „Movements at Australian Airports Financial Year 2017“. Airservices Australia. 2018-yil 12-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 12-yanvar.
  9. Skytrax. „Skytrax World Airport Awards 2019“. Skytrax. Qaraldi: 2019-yil 19-avgust.
  10. 10,0 10,1 Steve Creedy. „Bullock paddock grew to nation's busiest air hub“. The Australian. News Corp (2009-yil 24-noyabr). 2016-yil 22-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 7-fevral.
  11. „100 years of Sydney Airport flying“ (2011-yil 17-aprel).
  12. „Aerial joy riding. Tests at Mascot“. Evening News (1920-yil 9-yanvar), s. 4. 2016-yil 25-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 3-may.
  13. Pollard, Neville. Offal, Oil and Overseas Trade: The Story of the Sydenham to Botany Railway Line. Australia: Australian Railway Historical Society NSW Division, 1988 — 51-bet. ISBN 0909650217. 
  14. Sydney Morning Herald 9 August 1938 p.12
  15. „Sydney Airport“ (en-US). Airport Master. Qaraldi: 2022-yil 8-fevral.
  16. Paynter and Dixon. The Sun-Herald (1970-yil 26-aprel), s. 57.
  17. Kingsford Smith Airport Australian Transport April 1968 page 43
  18. Aviation Daily 27 July 1971
  19. „New Vision To Integrate International, Domestic and Regional Services“. Sydneyairport.com.au. 2012-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 5-dekabr.
  20. Ghee, Ryan (2012). „Integrated Terminals Central to Sydney Airport Vision“. ACI Asia-Pacific Airports. № Winter 2012. PPS Publications Ltd. 13–14-bet.
  21. McKenny, Leesha. „Airport says the sky's the limit“. The Sydney Morning Herald (2013-yil 4-iyun). 2013-yil 10-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 4-iyun.
  22. „Sydney Airport Master Plan“. Sydneyairport.com.au. 2013-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 5-iyun.
  23. „Sydney Airport Master Plan Approved“ (2014-yil 18-fevral). 2015-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 25-avgust.
  24. „Master Plan 2014“. sydneyairport.com.au (2014-yil 18-fevral). 2014-yil 2-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 11-mart.
  25. „AirAsia X Resumes Sydney Service From Sep 2022“. Aeroroutes. Qaraldi: 2022-yil 24-iyun.
  26. Flynn, David „Air China resumes Sydney, Melbourne flights to Beijing“. Executive Traveller (2023-yil 10-yanvar). Qaraldi: 2023-yil 10-yanvar.
  27. Clark, Jamie. „Batik Air to Resume Sydney Services“. Aviation Source. Qaraldi: 2022-yil 19-noyabr.
  28. „Beijing Capital Resumes Qingdao – Sydney Service From late-April 2023“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 10-aprel.
  29. „CEBU PACIFIC MOVES SYDNEY SERVICE RESUMPTION TO JULY 2022“. aeroroutes. Qaraldi: 2022-yil 19-may.
  30. „7月18日起,东航将恢复南京-悉尼远程洲际航线“. Qaraldi: 2023-yil 15-iyun.
  31. 31,0 31,1 „China Eastern Expands Oceania Network in NW23“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 28-sentyabr.
  32. „8月2日起,每周三班,东航恢复西安-悉尼国际航线“. Qaraldi: 2023-yil 11-sentyabr.
  33. Nelson, Jake „China Eastern adds first trans-tasman route“. Australian Aviation (2023-yil 7-noyabr). Qaraldi: 2023-yil 14-noyabr.
  34. „东航7月国际及地区航班计划出炉“. Qaraldi: 2023-yil 10-iyul.
  35. „China Eastern NW22 International / Regional Operations – 16OCT22“. Aeroroutes. Qaraldi: 2022-yil 21-oktyabr.
  36. „China Southern Resumes Shenzhen – Sydney Service From mid-June 2023“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 22-may.
  37. „China Southern Schedules Beijing – Australia Seasonal Service in NW24“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 2-oktyabr.
  38. „Emirates delays returning to Christchurch“. Qaraldi: 2022-yil 16-avgust.
  39. Downes, Siobhan. „All the international airlines and routes that are coming back to New Zealand“. Stuff (2022-yil 5-may).
  40. Liu, Jim „FlyPelican adds Cobar service from late-Sep 2019“. Routesonline. 2019-yil 2-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 2-oktyabr.
  41. Watson, Elle. „Fly Pelican [sic] announces starting date for flights“ (2015-yil 27-may). 2017-yil 22-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 27-may.
  42. „Hainan Airlines Resumes Sydney Service From May 2023“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 19-aprel.
  43. „JAL files additional S20 Tokyo Haneda International routes“. 2019-yil 4-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 4-dekabr.
  44. „Jetstar launches route from Sydney to Margaret River“. Australian Aviation (2024-yil 16-noyabr).
  45. „Jetstar launches trans-Tasman flights from Dunedin, Hamilton“. www.stuff.co.nz. Qaraldi: 2024-yil 16-sentyabr.
  46. Brown, Vanessa. „Jetstar launch new flight route Sydney to Hervey Bay for $59“ (en). News.com.au. Sydney: News Corp Australia (2021-yil 22-fevral). Qaraldi: 2021-yil 24-fevral.
  47. „Jetstar Resumes Sydney - Osaka Service from April 2024“. AeroRoutes (2023-yil 15-noyabr). Qaraldi: 2023-yil 15-noyabr.
  48. Harada, Mark „Approved! Qantas plans to fly daily to Vanuatu; Jetstar plans four weekly flights“. Karryon (2024-yil 21-iyun). Qaraldi: 2024-yil 22-iyun.
  49. Jim Liu. „Jetstar adds Sydney – Proserpine route from April 2017“ (2017-yil 8-fevral). 2017-yil 28-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 11-iyun.
  50. „Jetstar takes over Sydney direct service“. Qaraldi: 2022-yil 1-dekabr.
  51. „Qantas and jetstar expand Sydney gateway with new direct flights to India and Korea“ (2022-yil 8-aprel). Qaraldi: 2022-yil 8-aprel.
  52. „Vietnam Just a bargain away with Jetstar to offer direct flights“. Stuff. Qaraldi: 2017-yil 19-yanvar.
  53. „JUNEYAO AIRLINES PLANS MELBOURNE / SYDNEY LATE-DEC 2024 LAUNCH“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 19-avgust.
  54. „LATAM announces launch date for non-stop Santiago-Sydney service“. LATAM. 2020-yil 27-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 27-yanvar.
  55. „Fly Corporate pull the plug on Moree to Brisbane service“ (2019-yil 21-fevral). 2019-yil 4-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 4-aprel.
  56. „FlyCorporate adds Sydney service from Sep 2017“. Routesonline.com. 2017-yil 22-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 14-iyul.
  57. 57,0 57,1 „Qantas adds seven routes, increases widebody flying“. RoutesOnline.com (2021-yil 25-may). Qaraldi: 2021-yil 25-may.
  58. McGuire, Amelia.. „Qantas takes off on historic new route to India“ (en). Sydney: Nine Entertainment (2022-yil 14-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 14-sentyabr.
  59. Flynn, David „Qantas will restart Hong Kong flights in January 2023“. Executive Traveller (2022-yil 17-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 19-noyabr.
  60. „QANTAS SAYS 'BULA' TO FIJI WITH DIRECT FLIGHTS FROM SYDNEY“ (2019-yil 21-yanvar). 2019-yil 21-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 21-yanvar.
  61. Fox, Alison. „Qantas Will Resume Flights From NYC to Sydney After 3-year Pause“. New York: Dotdash Meredith. Qaraldi: 2022-yil 26-avgust.
  62. Matt Lennon.. „Qantas connects Australia to Tonga with direct flights“ (en). Executive Traveller. Sydney: Business Travel Media (2022-yil 18-avgust).
  63. (2023-yil 29-oktyabr). „Qantas Says Bonjour with Direct Flights from Perth to Paris“. Press-reliz.
  64. „Qantas Resumes Sydney – Port Moresby Service From April 2024“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 26-oktyabr.
  65. „Qantas San Francisco changes“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 8-yanvar.
  66. „Qantas NS25 International Service Changes - 16 Oct 24“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 16-oktyabr.
  67. Ashton, Chris „Qantas delays restart of flights to Tokyo“. Executive Traveller. Sydney: Business Travel Media (2022-yil 21-aprel).
  68. Flynn, David. „Qantas to launch non-stop flights to Rome“. Executive Traveller. Sydney: Business Travel Media. Qaraldi: 2022-yil 22-fevral.
  69. „Qantas adds Sydney – Ballina service from late-March 2020 | Routes“. Routesonline.com. Qaraldi: 2022-yil 16-fevral.
  70. „Qantas group network changes“. Qantas (2020-yil 19-mart). 2020-yil 20-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 20-mart.
  71. „New Qantas service to fly from Bendigo to Sydney six days a week Local News“. Bendigoadvertiser.com.au. Qaraldi: 2018-yil 10-dekabr.
  72. „BROKEN HILL BOUND – FLYING KANGAROO TO LAUNCH NEW FLIGHTS TO ICONIC AUSSIE OUTBACK TOWN“. Qantasnewsroom.com.au. Qaraldi: 2022-yil 22-fevral.
  73. „QantasLink launches Sydney-Launceston flights, brings back Sydney-Hobart“. The Regional Flyer. 2020-yil 30-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 27-oktyabr.
  74. Liu, Jim „Qantas adds Sydney – Merimbula service from late-Dec 2020“. Routesonline.com. Qaraldi: 2020-yil 12-oktyabr.
  75. „REGIONAL VICTORIA THE WINNER AS QANTASLINK LAUNCHES MORE FLIGHTS“. 2019-yil 9-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 9-dekabr.
  76. „Qantas spreads its wings to Orange“. Australianaviation.com.au. Qaraldi: 2022-yil 22-fevral.
  77. „Flying Kangaroo Sets Sights On The Snowfields For The Ski Season“. Qantas News Room. 2021-yil 9-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 9-mart.
  78. „Sichuan Airlines Adds Chengdu – Sydney Service From late-Oct 2023“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 22-avgust.
  79. „SriLankan Airlines August 2020 operations as of 31JUL20“. Routesonline. Qaraldi: 2020-yil 17-avgust.
  80. „Thai AirAsia X to move all flight operations back to Don Mueang Airport from 1 October 2024“. newsroom.airasia.com (2024-yil 16-iyul).
  81. 81,0 81,1 „天津航空换季航线超前预告来了,天津=郑州=悉尼国际航线3月24日重新启航“. Qaraldi: 2023-yil 26-fevral.
  82. „CQ meets Australia: Flights between ChongQing and Sydney to resume in November 渝见澳洲!重庆直飞悉尼11月正式复航“ (Chinese) (2023-yil 14-oktyabr). 2023-yil 14-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  83. „T'way Air to open Incheon-Sydney route in December“ (en). Korea Herald (2022-yil 17-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 17-oktyabr.
  84. Liu, Jim „Turkish Airlines Begins Sydney Service in late-Nov 2024“. AeroRoutes (2024-yil 14-oktyabr).
  85. Liu, Jim „United NS20 Long-Haul operation changes as of 29May20“. Airlineroute. 2020-yil 4-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 30-may.
  86. „United Removes Houston - Sydney Schedule in NS23“. AeroRoutes (2023-yil 16-yanvar). Qaraldi: 2023-yil 16-yanvar.
  87. „VietJet Air Schedules June 2024 Hanoi – Sydney Launch“. AeroRoutes. Qaraldi: 2024-yil 17-mart.
  88. „Vietjet opens HCM City - Sydney route“ (en). Vietnam+ (2023-yil 14-fevral). Qaraldi: 2023-yil 20-fevral.
  89. Lowe, Steve „New Trans-Tasman Air Freight Service“. 3rd Level NZ (2020-yil 30-yanvar). 2020-yil 5-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 5-fevral.
  90. cathaypacificcargo.com – Check Flight Schedule retrieved 17 December 2022
  91. skycargo.com – Network retrieved 17 December 2022
  92. „FedEx Express Launches Sydney-Singapore Flight To Support Australian Business Growth“. FedEx. 2018-yil 6-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 30-oktyabr.
  93. maskargo.com – Fleet & Network retrieved 17 December 2022
  94. freight.qantas.com – Freighter schedule retrieved 17 December 2022
  95. siacargo.com - Network retrieved 17 December 2022
  96. Curran, Andrew „Australia's Tasman Cargo Airlines starts Hong Kong flights“. ch-aviation (2024-yil 17-aprel). Qaraldi: 2024-yil 10-iyun.
  97. Scott Morrison emerges to fight early morning Sydney Airport noise Australian Financial Review 15 November 2023
  98. aircargo.ups.com – Airports retrieved 17 December 2022
  99. „Airport Traffic Data 1985 to 2022“. Qaraldi: 2023-yil 26-oktyabr.
  100. „Domestic aviation activity“. Qaraldi: 2024-yil 25-mart.
  101. 101,0 101,1 „International Airline Activity—Time Series“. bitre.gov.au (2024-yil mart). Qaraldi: 2024-yil 7-sentyabr.
  102. „A step forward for Sydney Gateway“. Transport for NSW (2019-yil 14-iyul). Qaraldi: 2019-yil 15-iyul.
  103. Rabe, Tom. „Timeline blowout for Sydney's multibillion-dollar Gateway road project“. The Sydney Morning Herald. Sydney: Nine Entertainment (2020-yil 2-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 3-noyabr.
  104. „Sydney Airport Carparks“. Sydney Airport Corporation Limited (2010-yil 17-dekabr). 2011-yil 26-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 17-dekabr.
  105. Sydney Morning Herald, 11 September 1920, p.13
  106. The Herald (Melbourne), 15 September 1920, p.10
  107. Pearcy, Arthur. Lend lease aircraft in World War II, 1. publ., United States: Motorbooks International Publishers & Wholesalers, 1996 — 105-bet. ISBN 9780760302590. 
  108. Livingstone, Bob. Under the Southern Cross: the B-24 Liberator in the South Pacific, Limited, Paducah, KY: Turner Publishing Company, 1998 — 122-bet. ISBN 9781563114328. 
  109. „Crash of a C-87 Liberator Express 1 mile west of Mascot Airfield on 19 July 1945“. 2013-yil 21-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 24-iyul.
  110. Hobbins, Peter, "Tragedy at Mascot; Sydney’s forgotten aviation disaster, „ History (Magazine of the Royal Australian Historical Society), September 2019, No.141, pp.18-21
  111. Job, Macarthur. Air Crash, Volume 2. Weston Creek, ACT: Aerospace Publications, 1992 — 153-bet. ISBN 1-875671-01-3. 
  112. „Accident description: VH-TVC, 30 November 1961“. Aviation Safety Network. Flight Safety Foundation. 2012-yil 3-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 2-oktyabr.
  113. „N892PA Boeing 707-321B“. 2017-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 13-dekabr.
  114. Air Safety Investigation Branch. Accident Investigation Report – Boeing 707-321B Aircraft N892PA at Sydney (Kingsford-Smith) Airport, on 1st December 1969. Department of Civil Aviation, Australia, 1970. Qaraldi: 2010-yil 26-oktyabr.  (Wayback Machine saytida 2011-03-18 sanasida arxivlangan)
  115. „The heartbreaking story behind photo of boy falling from plane above Sydney“. Au.news.yahoo.com. Qaraldi: 2022-yil 22-fevral.
  116. Air Safety Investigation Branch. „Canadian Pacific Airlines DC8-63 aircraft CF-CPQ and Trans-Australia Airlines Boeing 727 aircraft VH-TJA at Sydney (Kingsford Smith) Airport New South Wales on 29 January, 1971“. Accident Investigation Report. Department of Civil Aviation (1971-yil avgust). 2014-yil 14-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 22-aprel.
  117. „ASN Aircraft accident Boeing 747SP-21 N530PA Sydney-Kingsford Smith Airport, NSW (SYD)“. Aviation-safety.net.
  118. “13 die in Sydney crash, " Sydney Morning Herald, 22 February 1980, p.1: Air Safety Investigation Branch, Advance Airlines of Australia Beech Super King Air 200 VH-AAV Sydney (Kingsford Smith) Airport, New South Wales 21 February 1980, Australian Government Publishing Service, Canberra, 1981
  119. „Accident description:VH-EDC 24 April 1994“. Aviation Safety Network. 2012-yil 1-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 2-oktyabr.
  120. Bureau of Air Safety Investigation (BASI). Investigation Report, No. 9401043, Douglas Aircraft Co Inc DC3C-S1C3G, VH-EDC, Botany Bay, NSW, 24 April 1994. Department of Transport (Australia), 5 March 1996. ISBN 0-642-24566-5. Qaraldi: 2015-yil 24-fevral.  (Wayback Machine saytida 2015-02-25 sanasida arxivlangan)
  121. Pavlich, Chris. „My own brush with death“. The Daily Telegraph (2009-yil 16-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 30-yanvar.
  122. „Aircraft accident Boeing 747-312 VH-INH Sydney-Kingsford Smith Airport, NS (SYD)“. aviation-safety.net. 2012-yil 14-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-may.

Havolalar

tahrir

 


Manba xatosi: <ref> tags exist for a group named "izoh", but no corresponding <references group="izoh"/> tag was found