Nodirbek Yusufbekov
Nodirbek Rustambekovich Yusufbekov (1940-yil 7-yanvar, Toshkent shahri, Oʻzbekiston SSR) — oʻzbekistonlik kimyogar olim. Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi aʼzosi, akademik (2000). Oʻzbekiston SSRda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1980). Texnika fanlari doktori (1971), professor (1973)[1].
| Nodirbek Rustambekovich Yusufbekov | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
7-yanvar 1940-yil Toshkent, Oʻzbekiston SSR |
| Fuqaroligi |
 Oʻzbekiston |
| Kasbi | muhandis-texnolog, kimyogar |
| Sohasi | kimyo-texnologiya, kimyoviy texnologiyalarning nazariy asoslari, texnologik jarayonlar va ishlab chiqarishlarni avtomatlashtirish hamda boshqarish |
| Taʼlimi | Toshkent politexnika instituti |
| Ilmiy darajasi | texnika fanlari doktori |
| Ilmiy unvoni | akademik |
| Akademik rahbarlari | Nabi Ubaydullayevich Rizayev |
| Mukofotlari |
  |
| Turmush oʻrtogʻi | Charos Nabiyevna Yusufbekovna |
Biografiyasi
tahrirNodirbek Yusufbekov 1940-yil 7-yanvarda Toshkent shahrida oʻqituvchi oilasida tugʻilgan. Otasi Rustambek Yusufbekov (Rustambek domla) oʻzbek maʼrifatparvari, jadidchi, „Taʼlimi avval“ („Dastlabki taʼlim“) alifbe kitobi (1913), „Taʼlimi soniy“ („Ikkinchi taʼlim“) oʻqish kitobi (1915) muallifi. Onasi — Habiba Yusupova O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan oʻqituvchi[2], 45 yil boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi bo‘lib ishlagan, Lenin ordeniga sohibi bʻolgan birinchi o‘zbek ayollaridan biri[3].
1957-yilda Toshkent shahridagi 46-maktabni tugatib, shu yili Toshkent politexnika institutiga oʻqishga kiradi. 1962-yilda mazkur institutning kimyo-texnologiya fakultetini muhandis-texnolog mutaxassisligi boʻyicha tugatgan[2]. 1961—1963-yillarda ushbu institutning talabalar kasaba uyushmasi rahbari, 1962—1963-yillari mazkur institutda „Fizikaviy kimyo“ kafedrasi assistenti, 1963—1965-yillarda „Kimyo texnologiyasining jarayonlari va apparatlari“ kafedrasining aspiranti, 1966—1970-yillari „Kimyo-texnologiya jarayonlarini kompleks mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish“ kafedrasi mudiri[2], 1970—1973-yillarda O‘zbekiston yosh olimlar uyushmasi raisi, 1980—1986-yillari Toshkent politexnika instituti „Avtomatlashtirilgan boshqarish tizimlari„ fakulteti dekani, 1989—1991-yillada Toshkent mashinasozlik instituti rektori, 1991—1992-yillari Toshkent davlat texnika universiteti rektori, 1992—1994-yillarda Oʻzbekiston Respublikasi Fan va texnika davlat qoʻmitasi raisi, 1994—2001-yillarda „Oʻzkimyosanoat“ boshqaruvi raisi, 2001—2003-yillari Toshkent kimyo-texnologiya instituti rektori[1], 2004—2013-yillarda Toshkent davlat texnika universiteti „Ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish“ kafedrasi mudiri, 2013-yildan mazkur kafedra professori hamda „Kimyoviy texnologiya: nazorat va boshqaruv“ ilmiy jurnali bosh muharriri (2005-yildan) vazifasida faoliyat yuritmoqda[4].
Oilasi
tahrirRafiqasi Charos Nabitevna Yusufbekovna texnika fanlari nomzodi, dotsent. Ikki oʻgʻil va bir qizi bor[4].
Ilmiy faoliyati
tahrirOlimning ilmiy ishlari kimyoviy texnologiyalarning nazariy asoslari, texnologik jarayonlar va ishlab chiqarishlarni avtomatlashtirish hamda boshqarish oid. Nodirbek Yusufbekov tomonidan „Kimyo texnologiyasi, analitik va ilmiy asbobsozlik hamda kimyoviy texnologiya jarayonlari va ishlab chiqarishni avtomatlashtirish“ ilmiy maktabiga asos solingan. 1966-yilda nomzodlik ishini himoya qilib, texnika fanlari nomzodi ilmiy darajasini olgan. 1967-yilda dotsent ilmiy unvoni berilgan. 1971-yilda ruscha: „Процессы и аппараты кибернетики химико-технологических процессов и систем“ mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoy qilib, texnika fanlari doktori ilmiy darajasini, 1973-yilda professor ilmiy unvonini oladi. 1994-yilda Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi muxbir aʼzosi, 2000-yildan Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi akademigi[5]. Nodirbek Yusufbekov 19 ta monografiya, 20 ta darslik va oʻquv qoʻllanmalari, 190 ta ixtiro va 600 dan ortiq ilmiy maqolalar muallifidir. Olimning oliy taʼlim muassasalari uchun oʻzbek tilidagi darsliklari respublika tanlovida yilning eng yaxshi darsliklari (1983, 1998, 2004, 2011, 2014) deya eʼtirof etilgan. Shuningdek, Nodirbek Yusufbekov tashabbusi bilan 2002-yilda „Kimyo va kimyoviy texnologiya“ respublika ilmiy-texnikaviy jurnali, 2005-yilda „Kimyoviy texnologiya: nazorat va boshqaruv“ xalqaro ilmiy-texnikaviy jurnali taʼsis etilgan[4].
Unvon va mukofotlari
tahrir- Oʻzbekiston SSRda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1980);
- Abu Rayhon Beruniy nomidagi Oʻzbekiston Davlat mukofoti laureati (1983);
- „Doʻstlik“ ordeni (1999)[6];
- Butunjahon Intellektual mulk tashkiloti (WIPO) oltin medali (2004);
- „Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligiga 25 yil“ esdalik nishoni (2016);
- „Mehnat shuhrati“ ordeni (2017)[7];
- „Mehnat faxriysi“ koʻkrak nishoni (2021)[4][8].
Manbalar
tahrir- ↑ 1,0 1,1
Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi: 10-jild (Sharq — Qizilqum). Toshkent: „Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi“ Davlat ilmiy nashriyoti, 2005 — 656-bet.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Зудов И. А. „Испытание высотой“. Дерзновенная молодость. Молодая гвардия (1978).
- ↑ „Интервью с академиком Нодирбеком Юсупбековым“ (2017-yil 24-iyun).
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Oʻzbekistonning taniqli olimlari ensiklopediyasi, 1-tom (oʻzbekcha), Toshkent: Science and Innovation, 2022 — 342-bet.
- ↑ „Fanlar akademiyasining haqiqiy aʼzolari“.
- ↑ „O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 25.08.1999-yildagi PF-2379-son farmoni,“.
- ↑ „Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 25.08.2017-yildagi PF-5164-son farmoni“.
- ↑ „Fanlar akademiyasining bir guruh aʼzolari “Mehnat faxriysi” koʻkrak nishoni bilan taqdirlandi“ (2021-yil 27-aprel).
